Plug and Abandon EP4 การฝังกลบและสละหลุมปิโตรเลียม ตอนที่ 4

• Facebook
• Twitter
• Line

Plug and Abandon EP4 การฝังกลบและสละหลุมปิโตรเลียม ตอนที่ 4 – มาถึงตอนที่ 4 แล้วครับ มาทบทวนกันหน่อย

ในตอนที่ 1 Plug and Abandon EP1 เราสรุปว่า …

เป้าหมายเราคือต้อง ปลอดภัย ไว้ใจได้ ตามกฏเกณฑ์ข้อกำหนด และ ราคารับได้ และ กั้นไม่ให้ปิโตรเลียม ไหลขึ้นไปปากหลุม หรือ ไหลข้ามไปมาระหว่าชั้นหิน โดยการใช้ตัวกั้น (barrier) ที่สามารถให้ทำได้ 2 แบบ คือ แบบ 2 ตัวกั้น และ 1 ตัวกั้น ที่มีเงื่อนไขข้อกำหนดทางวิศวกรรมที่เป็นไปตาม Oil & Gas UK – Guidelines for the suspension and abandonment of wells, Issue 4, July 2012

ส่วนตอนที่ 2 Plug and Abandon EP2 เราจบที่ คุณภาพซีเมนต์ และ การตัดท่อกรุนิดหน่อย

• คุณภาพซีเมนต์ – ไม่หรูอย่างที่คิด มีตั้ง 6 ทางที่มันจะรั่ว
• การตรวจสอบคุณภาพซีเมนต์ – ใช้หลักการสะท้อนก้องกังวาลของคลื่นเสียง
• การตัดท่อกรุ ท่อผลิต – มี 2 แบบ แบบใช้ก้านเจาะ กับ แบบสายเคเบิ้ล แบบสายเคเบิ้ลก็มีย่อยอีก 3 แบบ มี ระเบิด เคมี และ เครื่องกลตัด

ตอนที่สาม Plug and Abandon EP3 เราก็รู้ว่า มีกี่วิธีที่จะเอาท่อกรุออกจากหลุม หรือ จะเจาะออกไปจากท่อกรุได้อย่างไร

1. Cut & Pull ตัด แล้ว ดึง
2. Pilot Milling ตัด แล้ว ดึงไม่ขึ้น ก็เอาเท่าที่ ตัด แล้ว ดึงขึ้น ที่เหลือก็เจียรบดลงมาให้ได้ความลึกที่ต้องการ
3. Section Milling ตัด แล้ว ดึง สูงกว่าความลึกที่ต้องการมาก เจียรบดลงมาไม่ไหว ก็ต้องเจาะแล้วเจียรบดท่อกรุเป็นช่วงๆ

พร้อมแล้วก็ไปต่อกันเลยครับ

ตอนที่ 4 นี้เราจะคุยกันเรื่อง

• Lower well abandonment (สละหลุมส่วนล่าง)
• Upper well abandonment (สละหลุมส่วนบน)

Plug and Abandon EP4

การฝังกลบและสละหลุมปิโตรเลียม ตอนที่ 4

ก่อนไปดูเรื่อง Lower well abandonment (สละหลุมส่วนล่าง) ขอพื้นที่ให้ผู้สนับสนุนองค์ความรู้หน่อยครับ ข้างล่างนี้ เป็นผลิตภัณฑ์ของ Baker Hughes ที่เกี่ยวข้องกับการ ฝังกลบและสละหลุมปิโตรเลียมครับ

Lower well abandonment (การสละหลุมส่วนล่าง)

คำว่า “ส่วนล่าง” นี้ เราหมายถึงส่วนของชั้นหินที่ผลิตปิโตรเลียม มีงานอยู่ 5 อย่างที่เราต้องทำ

• Reservoir access หาทางเข้าให้ถึงชั้นหินที่ผลิตปิโตรเลียม (โดยมากก็ทางช่องที่ระเบิดเจาะท่อกรุไว้แล้วนั่นแหละ)
• Well kill เอาน้ำโคลนหนักๆไปกดมันเอาไว้ทางปากทางที่มันจะเข้ามาในท่อกรุ
• Reservoir isolation อัดซีเมนต์ไปในชั้นหินที่ผลิตฯ
• Completion removal ตัดท่อผลิต (tubing) แล้วดึงออก
• Subsea X-mas tree removal เอา วาว์ลปากหลุมที่ใช้ผลิตออก

ตัวอย่างหลุมที่ผมได้มาจากผู้สนับสนุน (Baker) เป็นหลุม subsea ไม่ใช่หลุมแบบที่ ปากหลุม (WellHead) อยู่บนแท่นหลุมผลิต (WHP – WellHead Platform) แบบอ่าวไทย แต่เป็นหลุมที่ ปากหลุมอยู่ที่พื้นทะเล ที่เรียกว่า subsea well

หน้าตาหลุมก่อนเราจะฝั่งกลมและสละทิ้งจะราวๆนี้ครับ

ทำความเข้าใจกันก่อนนะครับ นี่เป็นแค่หน้าตาหลุมตัวอย่าง เพื่อให้เข้าใจการฝังกลบและสละหลุมฯเท่านั้น ไม่ใช่ทุกหลุมจะหน้าตาแบบนี้นะครับ

ไปดูรายละเอียดอีกนิด ว่า 5 ขั้นตอนมีอะไรบ้าง

• Reservoir access หาทางเข้าให้ถึงชั้นหินที่ผลิตปิโตรเลียม (โดยมากก็ทางช่องที่ระเบิดเจาะท่อกรุไว้แล้วนั่นแหละ)
•  
• Well kill เอาน้ำโคลนหนักๆไปกดมันตรงปากทางที่มันจะเข้ามาในท่อกรุ

สองขั้นตอนนี้ ผ่านไปได้ ไม่มีอะไรมาก เพราะทางเข้า มีอยู่แล้ว ก็ที่รอย perforation (ระเบิด) ที่เจาะเอาไว้ตอนผลิตนั่นแหละ แล้วเราก็ปั๊มน้ำโคลนลงไปกดเอาไว้ก่อน

• Reservoir isolation อัดซีเมนต์ไปในชั้นหินที่ผลิตฯ เราทำได้ 3 วิธีครับ ส่วนจะเลือกวีธีไหนก็นะ จะเยอะไปหน่อย ทุกวิธีมีข้อดี และ ข้อด้อย ผมไม่กล่าวถึงตอนนี้ล่ะกัน ถ้าพวกคุณรู้เยอะไป ผมก็ตกงานอะดิ 🙂

• Bullhead cement ปั๊มซีเมนต์ลงท่อผลิตจากปากหลุมเลย ให้ซีเมนต์ออกไปทางรอยระเบิดเข้าชั้นหิน คือ ย้อนทางที่ปิโตรฯไหลออกมานั่นแหละ
• Coiled Tubing cementing เอาท่อเหล็กเล็กๆที่เรียกว่า coil tubing สอดลงไปในท่อผลิต ไปจ่อไว้ตรงความลึกที่ท่อกรุมีรอยระเบิด แล้วปั๊มซีเมนต์ลงในท่อเล็กๆที่ว่า ซึ่งก็แบ่งเป็น 2 วิธีย่อยๆ
  • Cement Squeeze ปั๊มอัดให้ซีเมนต์เข้าไปในชั้นหินที่ผลิตฯเลย (เหมือนแบบ bullhead)
  • Cement Plug ปั๊มซีเมนต์อุดไว้ในท่อกรุหรือท่อผลิตเฉยๆ
• Cement diversion tools ไม่มีไรมาก หลักการทำงานของมันคือ เอา packer 2 ตัวไป isolate zone (2 จุด จุดบนกับจุดล่าง) จากนั้นเจาะรูท่อกรุด้วยวัตถุระเบิด ระหว่าง packer 1 รู (เรียกว่ารูล่างล่ะกัน) แล้วเจาะเหนือ packer อีก 1 รู (เรียกว่ารูบน) จากนั้นปั้ม Cement เข้าไป ที่รูระหว่าง packer (รูล่าง) เพื่อให้ cement ไหลเข้าไปหลังท่อกรุ จากรูล่าง แล้วไปออกที่รูบน ทำให้มีซีเมนต์หลังท่อกรุในช่วงสั้นๆที่ต้องการได้ เป็นการซ่อมซีเมนต์หลังท่อกรุนั่นแหละครับ … พูดง่ายครับ แต่ทำยาก บอกเลย 555

เสร็จสรรพหลังจากจบขั้นตอน lower well abandonment (การสละหลุมส่วนล่าง) แล้ว หน้าตาหลุมจะประมาณนี้

จะเห็นว่ามีซีเมนต์สีเทาเข้าไปในชั้นหินที่ผลิต มีซีเมนต์สีแดง และ สีน้ำเงินโป๊ะกั้นเอาไว้ แล้ว ท่อผลิตโดนตัดออกไป

Upper well abandonment (การสละหลุมส่วนบน)

มีงาน 2 ส่วนใหญ่ๆ

• ปั๊มซีเมนต์ลงไปอุดช่วงต่างๆของท่อกรุ
• ตัด และ ดึง ท่อกรุออก

ส่วนนี้ก็พูดไปแล้วใน EP3 ว่าจะตัดท่อกรุอย่างไร EP2 ว่าเงื่อนไขซีเมนต์ที่ดีต้องเป็นอย่างไร และ EP1 ช่วงซีเมนต์ต้องยาวเท่าไร

เมื่อ ตัดๆ ดึงๆ ปั๊มๆ วนๆไป (มีท่อกรุหลายชั้นนิ) เราก็จะได้หน้าตาหลุมแบบนี้เมื่อจบการสละหลุมส่วนบน

สรุป

ตอนที่ 4 เราพูดถึง

• Lower well abandonment (สละหลุมส่วนล่าง)
  • Reservoir access
  • Well kill
  • Reservoir isolation
    • Bullhead cement
    • Coiled Tubing cementing
      • Cement Squeeze
      • Cement Plug
    • Cement diversion tools
  • Completion removal ตัด และ ดึงท่อผลิตออกไป
  • Subsea X-mas tree removal
• Upper well abandonment (สละหลุมส่วนบน)
  • ปั๊มซีเมนต์กั้นเป็นช่วงๆ
  • ตัด และ ดึงท่อกรุออกไป

เสร็จยังเนี้ย …

555 ยังครับ อีกนิดๆ ดูดีๆ ยังมีอะไรบางอย่างโผล่โด่เด่ๆขึ้นมาบนผิวทะเล เดี๋ยวเรือดำน้ำวิ่งมาชน 🙂

โปรดติดตาม …

Plug and Abandon EP5 การฝังกลบและสละหลุมปิโตรเลียม ตอนที่ 5

• Facebook
• Twitter
• Line