Drilling Business In Perspective – ทำงาน บ.น้ำมัน หรือ บ. services ดีกว่ากัน … คำถามคลาสสิกเลยครับ การจะตอบคำถามนี้ได้ เราจะต้องเข้าใจภาพใหญ่ของธุรกิจขุดเจาะหลุมปิโตรเลียมก่อนครับ
ผู้เล่น .. ธุรกิจนี้มีผู้เล่น อยู่ 2 ทีม ใหญ่ๆ
ทีมคนซื้อ … บ. น้ำมัน
ทีมคนขาย … บ. ที่ขายสินค้าและบริการให้ บ.น้ำมัน
ถ้าจะซื้อของใน shopee อยู่แล้ว เข้าทางนี้เลยครับ ผมจะได้ค่าคอมฯ ถือว่าช่วยผมจ่ายค่าเช่า host server ไม่ใช่คลิ๊กดูดเงินแน่นอนครับ ไม่ต้องกังวล
Drilling Business In Perspective
บ.น้ำมัน เหมือนเจ้าของบ้านจะสร้างบ้าน กำเงินมา 1 ก้อน กำพิมพ์เขียวของบ้านที่ต้องการมา 1 แผ่น มีคนงานมาจำนวนหนึ่ง … อั๊วะจะเอาบ้านแบบนี้
บ. ที่ขายสินค้าและบริการให้ บ.น้ำมัน ก็ตามชื่อแหละ สินค้าและบริการมีหลายอย่าง แต่แยกเป็นกลุ่มๆได้ประมาณนี้ ผมแยกเองนะครับ ถ้าไปอ่านตำราอื่นอาจจะแยกไม่เหมือนกัน
ของเป็นชิ้นๆ (Tangible)
เช่น ท่อกรุ ท่อผลิต (tubular) และ อุปกรณ์ประกอบ (casing accessories – centralizer, float shoe, float collar, etc) ชุดหัวบ่อ (wellhead) ชุดวาว์ลปากบ่อ (x-tree) liner hanger สรุปง่ายๆ คือ อะไรก็ตามที่ติดกับหลุม เป็นส่วนหนึ่งของหลุม
ขายของที่ใช้แล้วหมดไป (consumable)
เช่น น้ำมันดีเซล ผงซีเมนต์ ผงหิน (barite) เกลือ น้ำกินน้ำใช้ น้ำมันที่ใช้ผสมน้ำโคลน (base oil) ฯลฯ
-------------------------------------------------------
ไม่พลาด ข่าวสาร บทความ ความรู้ ประกาศตำแหน่งงานว่าง และ อื่นๆ
กรอก ชื่อ และ อีเมล์ ในแบบฟอร์มข้างล่าง จะมีอีเมล์กลับมาให้ "ยืนยัน" นะครับ การสมัครจึงจะสมบูรณ์ ... อ้อ ... อย่าลืมดูใน junk, trash, spam box นะครับ บางทีระบบมันเอาอีเมล์ตอบกลับไปไว้ที่นั่น
ของที่เป็นชิ้นๆ กับ ของใช้แล้วหมดไป นั้นไม่ซับซ้อน เพราะเงื่อนไขจะเหมือนซื้อของทั่วไป เช่น จุดส่งมอบ การจ่ายเงิน การคิดเงิน ฯลฯ
งานบริการ (services)
ก็แบ่งย่อยลงไปอีก
บริการล้วนๆ บ.น้ำมันซื้อของเอง ภาษาบ้านๆ คือ ซื้อของเองเหมาค่าแรง … น้อยครับแบบนี้ แต่ก็พอมี เช่น จ้างแรงงาน manpower ทั้งระดับวิศวกร และ ปวส. ผ่าน บ. ให้บริการพวก manpower agent หรือ จ้างมาล้างแอร์ จ้างมาซ่อมเครื่องปั่นไฟ จ้างมา run tubular (TRS Tubular Running Services – บ.ซื้อ casing เอง แต่จ้างคนมาต่อท่อกรุเอาลงหลุม)
TRS Tubular Running Service Technician อีกงานหนึ่งที่น่าสนใจ
บริการให้เช่าของ บ.น้ำมันไปหาคนมาใช้เอง เหมือนเช่ารถแต่ขับเอง เช่น ให้เช่า เครื่องปั่นไฟ เช่ารถ เช่าเครน เช่าถังน้ำโคลน เช่าตู้คอนเทนเนอร์ เช่าที่เก็บของ (yard) เช่าโกดัง เช่าหัวเจาะ
เหลือ L สองชุด M 1 ชุด นะคร๊าบ
บริการที่มาพร้อมคน อุปกรณ์ และ ของใช้แล้วหมดไป (consumable) แบบนี้มีเยอะครับ เช่น งานซีเมนต์ งานน้ำโคลน งานขุดบ่อบาดาล แท่นเจาะ ฯลฯ
Rig company บริษัทแท่นเจาะ คือใคร … ทำงานอะไร ไปทำงานด้วยจะดีไหม
ข้อสังเกตุของงานบริการ
จ้างทำของ หรือ จ้างแรงงาน … เทียบง่ายๆ จ้างทำของ คือ เน้นของต้องเสร็จถึงจ่าย เช่น ทำโต๊ะ ต้องเสร็จเป็นโต๊ะถึงจะจ่าย จ้างแรงงาน จะเหมือนจ้างทนาย หรือ หมอ ลูกความติดคุก คนไข้ตายคามีดคาเตียง ก็ต้องจ่ายค่าทนายค่าหมอ
งานบริการของเราโดยมากเป็นการจ้างแรงงาน หมายความว่า น้ำโคลนห่วย หลุมชิบหาย ซีเมนต์แข็งคาท่อ ท่อกรุขาดตอนเอาลงหลุม ฯลฯ ยังไงๆก็ต้องจ่ายค่าแรงค่าของที่ใช้ไป ส่วนจะไปปรับไปทำโทษกันนั่นอีกเรื่องต่างหาก
งานบริการที่ก่ำกึ่งๆจ้างทำของกับจ้างแรงงาน คือ งานหยั่งธรณี (logging) ครับ ขึ้นกับสัญญาที่เขียนกัน เพราะการหยั่งธรณีสิ่งที่ บ.น้ำมันต้องการคือข้อมูล ถ้าไม่ได้ข้อมูล ก็ไม่จ่ายอะไรทั้งนั้น ได้ข้อมูลแค่ไหน จ่ายแค่นั้น อาจจะยอมจ่ายค่าแรงแบบเหมานิดหน่อยพอไม่ให้ทะเลาะกัน แต่หลักๆ คือ จ่ายตามปริมาณ และ คุณภาพของข้อมูล
เหนื่อยไหมครับ จุดอับสัญญาณ Wi-Fi ในบ้าน หรือ ที่ทำงาน ตัวขยายสัญญาณ Wi-Fi คือ คำตอบ
Tplink Wi-Fi Range Extender AC1750 RE450 มือสอง สภาพภายนอก 90% ทดสอบแล้ว ใช้งานได้ทุกโหมด
ทำงาน บ.น้ำมัน หรือ บ. services ดีกว่ากัน … เอาล่ะ เห็นภาพกว้างๆแล้ว ค่อยมาถึงคำถามนี้
คนอาจจะคิดว่า คนซื้อมีอำนาจต่อรองมากกว่า คนขายต้องง้อ ตามคำขวัญที่เป่าหูป้ายยากันจนชินว่า ลูกค้า คือ พระเจ้า … ไม่จริงเสมอไปครับ มันขึ้นกับอำนาจต่อรอง
อำนาจต่อรองขึ้นกับอะไรบ้าง
ประเภทของบริษัท ในวงการสำรวจและผลิตปิโตรเลียม (คลิป + script 2 ภาษา)
Market Demand Supply สภาวะตลาดขณะนั้นว่าตลาดเป็นของใคร อุปสงค์ อุปทาน หลายๆครั้งที่ บ.น้ำมันแทบจะกราบตีนผู้รับเหมาให้มาเอางาน ไม่งั้นเริ่มเจาะไม่ได้ ยอมทุกอย่าง ทุกเงื่อนไข ผมเจอมาแล้วครับ
Size does matter บ.น้ำมันกระจิ๋วๆ มีแท่นเจาะ 1 – 2 แท่น ปีหนึ่ง ขุด 4 หลุม กับ บ.ใหญ่เบิ้ม ปีหนึ่งขุด 50 หลุม คุณว่าใครง้อใคร หรือ บ.services ขนาดกลาง ก็ต้องดิ้นรนตัดราคา รับงานเลี้ยงคน ส่งดอกส่งต้นเจ้าหนี้ หรือ ไม่ให้ถูกปลดถูกย้ายเพราะลูกยังเรียนอินเตอร์ไม่จบ
เงื่อนไขในสัญญา ซึ่งโดยมากจะเขียนเอาไว้แบบให้กอดคอกันไปให้รอด เพื่อเป็นหลักประกันว่าผู้รับเหมาไม่โดน บ.น้ำมัน กลั่นแกล้งเลิกสัญญาโดยไม่เป็นธรรมไปหาเจ้าใหม่มาได้ง่ายๆ หรือ โดยธรรมชาติของงานนั้น เปลี่ยนผู้รับเหมาได้ไม่ง่าย เช่น แท่นเจาะ หรือ งานซีเมนต์บนแท่นนอกชายฝั่ง (เพราะเครื่องปั้มซีเมนต์ต้องเชื่อมยึด และ เดินต่อท่อระโยงระยางไปทั่วแท่นฯ)
แต่ไม่ว่าจะโดยสัญญา หรือ โดยธรรมชาติของงาน บ.น้ำมันตกเป็นรองผู้รับเหมาตลอดครับ คือ ไม่ห่วยแตกจริงๆ ก็ไม่สามารถเลิกสัญญาได้ ต้องกัดฟันทู่ซี้ ใช้ไป จ่ายไป ทะเลาะกันไป หักค่าเสียหายกันไป
พูดง่ายๆ คือ ในขั้นตอนการจัดซื้อจัดจ้าง อำนาจต่อรองสูสีกัน ขึ้นกับอุปสงค์อุปทานของตลาด และ ขนาดของ บ. ขนาดของงาน แต่พอตกร่องปล่องชิ้นก็ดิ้นไม่ค่อยออกหรอกครับ ผู้รับเหมากระโดดขี่คอ บ.น้ำมันทันที
คุณอาจจะไม่เชื่อ เพราะในชีวิตประจำวันคุณก็เห็นคนบ.น้ำมัน โดยเฉพาะ company man หรือ rig superintendent โทรฯจิก โทรด่า เสียงดังกันในประชุมทุกเช้า
ไหนจะ service quality meeting ทุกเดือน ทุกไตรมาสอีกล่ะ … นั่นแค่ภาพคนทำงานครับ ก็ต่อสู้ บี้กัน ไปหาเหตุผลอธิบายกันไป แต่ในทางสัญญา และ การเงินแล้ว ใบส่งงาน ใบส่งของ (ticket) ใบแจ้งหนี้ (invoice) มา โดยกลไกภายในของ บ.น้ำมัน ก็ต้องเซ็นต์กันหมดแหละ
ยกเว้นจะร้ายแรงจริงๆที่จะไม่จ่าย ต้องให้ผจก.ตัดสิน ซึ่งมีไม่มากนักหรอก ที่เห็นด่ากันในห้องประชุมนะ เรื่องเล็ก บ.น้ำมันนะเครียด ที่ของจะมาไม่ทัน ของไม่ตรงสเป็ค
บ.น้ำมัน เครียดมากกว่า บ.ขายของ หรือ บ. service เพราะความเสียหายมันมากกว่ามาก ไปปรับไปอะไรพวก บ. service มันก็ได้แค่เศษสตางค์เมื่อเทียบกับราคาหลุม หรือ เวลาที่ต้องช้าไป แล้วที่ช้ำที่สุด ใบแจ้งหนี้มาก็ต้องจ่ายเต็ม
เช่น ใบแจ้งหนี้ผงหิน (barite) มา 100,000 เหรียญ ปรับค่าผงหินที่ไม่ได้สเป็ค 10% ก็ 10,000 เหรียญ จ่ายจริง 90,000 เหรียญ แต่ผงหินเฮงซวยนั่น นน.เบาไป ทำให้ต้องขุดช้าลง เพราะขุดไปก๊าซเข้าหลุมไป ปั๊ม LCM (Lost Circulation Material) ไปด้วย ถอนก้านก็ต้องถอนช้าๆ เสียเวลาไป 2 วัน ค่าเช่าแท่นเจาะ + ค่าโสหุ้ย วันล่ะ 50,000 ก็ล่อไป 100,000 แล้ว ปรับมันมาได้ 10,000 เดียว
ถามว่า บ.น้ำมันไม่ใช้ผงหินตกสเป็คได้ไหม ก็วินาทีนั้นมันมาที่แท่นเจาะฯแล้ว ถ้าไม่เอา เล่นตัวจะให้ส่งมาใหม่ บ.น้ำโคลนบอกรอ 2 อาทิตย์ ผมจะแง่งอน เอา บ.น้ำโคลนให้ตาย ผมนั่นแหละจะตายก่อน โดนหัวหน้าด่า มึงจะบ้ารอ 2 อาทิตย์เหรอ
ปากก็ด่ามันก็บ่นมัน แต่มือก็ต้องเซ็ดอนุมัติจ่ายไปตามใบแจ้งหนี้ ทำนองหน้าชื่นอกตรม 555
อีกตัวอย่าง ของเสีย ถ้ามีอะไหล่ชิ้นเดียว บ.service จะเอาอะไหล่ไปซ่อมให้ใคร ระหว่าง บ.น้ำมันเจ้าหนึ่งจ่ายค่าเช่าวันล่ะ 1000 เหรียญ อีกเจ้าจ่าย วันล่ะ 600 เหรียญ เจ้าหลังก็บ่นไปซิ รอไปซิ ปรับได้ก็ไม่กี่บาท
ฝั่งคนขาย ผมพูดได้เต็มปากว่าผมทำมาหมดแล้ว ตั่งแต่วิศวกรสนาม บ.service (Field Engineer) วิศวกรขาย (Sales Engineer) ของเป็นชิ้นๆ ขายของใช้แล้วหมดไป ให้เช่าของ ผจก.พัฒนาธุรกิจ (BDM Business Development Manager) ผจก.ปฏิบัติการ (Operation Manager) ไปยัน ผจก.ประเทศ ผจก.ภูมิภาค (Country Manager, Reginal Manager) ยื่นประมูลมานับไม่ถ้วน
ฝั่งคนซื้อ ผมก็ไต่มาตั้งแต่ Night Company Man หนุ่มๆ ไปสายปฏิบัติงาน (Operation) สายวิศวกรรม (Engineering) จนเป็น Drilling Manager แก่ๆ
เป็นทั้งคนโดนด่า และ เป็นคนด่า ทั้งคนโดนง้อ และ คนง้อ … ไม่มีอะไรฝ่ายไหนได้เปรียบกันจริงจังหรอกครับ เชื่อผม มันต่างกรรมต่างวาระจริงๆ
ตอนบ่ายเดินเข้าห้องประชุมไปให้ drilling manager/ engineer/ superintendent รุมด่า งานผมผิดจริงหรือไม่จริง ไม่ใช่เรื่องสำคัญเลยครับ แค่ทำหน้าจ๋อยๆ ไม่เถียง เสร็จประชุม เอาใบแจ้งหนี้ไปให้สาวฝ่ายบัญชีแผนกหนึ่งแถมเจาะแจ๊ะขอเบอร์(สมัยก่อนไม่มีไลน์) กดลิฟท์ไปอีกชั้นตามเก็บเช็คขอเบอร์โทรสาวการเงินอีกชั้นหนึ่ง บ่ายไปจองห้องคาราโอเกะ เลือกเด็ก(สมัยนี้ก็เด็กเอ็นฯแหละ) จิบเบียร์รอ ผจก.ขุดเจาะของอีก บ.หนึ่ง … เรื่องปกติมากๆสมัยนั้น
โดนด่ามันก็เรื่องหนึ่ง จ่ายเงินก็เรื่องหนึ่ง มันเป็นสัจธรรมครับ ถ้าโดนด่าแล้วจ่ายเงิน ยอดได้นายปลื้ม เรียกไปด่าเช้าเย็นก็จะไปให้ด่าครับ 555
ชิวๆ ครับ มันเป็นงาน ถ้าเอามาคิดเป็นเรื่องส่วนตัว ผมคงไม่รอดมาถึงทุกวันนี้หรอก
ในทางกลับกัน ผมเคยอยู่ฝั่งคนขายมาแล้ว ต่อให้ยังไงคนซื้อก็ต้องเซ็นต์ ticket ยังไงก็ต้องเซ็นต์จ่ายใบแจ้งหนี้ แต่ผมรู้ว่า KPI หรือ จุดตาย ของคนขาย
คืออะไรที่ผมจะใช้บีบเพื่อให้ได้ของได้บริการที่ดีขึ้น
ผมไม่เสียเวลาเรียกมานัดมาประชุมคุณภาพ (service quality meeting) เรียกมาด่าให้เสียเวลาเสียแรงเสียภาพพจน์ (ยกเว้นมันกวนตีนผมจริงๆ)
แค่ดึง ไม่เซ็นต์ ไม่จ่าย แลกกับสิ่งที่ผมต้องการ เช่น ส่งอะไหล่มาก่อน ไม่งั้นไม่เซ็นต์ เอาของเสียไป เอาของใหม่มาก่อน อะไรทำนองนี้ ยึดใบแจ้งหนี้เป็นตัวประกัน
การช้าของใบแจ้งหนี้ ทำให้การจ่ายเงินช้าไปด้วย ทำให้วงรอบการหมุนเงินของ บ.คนขายติดขัด ถึงแม้ในที่สุดจะได้เงินก็ตาม ก็เป็นอะไรที่ บ.คนขายไม่ชอบเอามากๆ
ถ้าผจก.ฝั่งผมถาม ผมก็บอกตรงๆว่า ผมจงใจ เพราะมันดื้อ ขืนเซ็นต์ไป มันก็อีหรอบเดิมอีก สัญญาปากเปล่า อะไรทำนองนี้ ไม่เซ็นต์ เดี๋ยวมันก็นัดมาพบผมเองแหละ ผมก็นัดมัน ห้าโมงครึ่งเลย เอาให้มันเลิกกลับไปรับลูกรับกิ๊กไม่ทัน รถติด 3 ชม. กว่าจะถึงบ้าน อะไรทำนองนี้ … ออกหมัดฮุกไม่ได้เพราะสัญญาไม่ให้ แต่ออกหมัดเย็บบ่อยๆ ก็แตกได้เหมือนกัน วิชามารผมเยอะ 555
ไม่รู้ว่าจะได้คำตอบไหมนะ … ทำงาน บ.น้ำมัน หรือ บ. services ดีกว่ากัน … ผมแค่อธิบายในมุมของความสบายความง่ายในปฏิสัมพันธ์ต่อกันระหว่าง บ.น้ำมัน กับ บ.services แต่การตอบคำถามนี้ไม่ได้มีมิตินี้มิติเดียว
ถ้าคำว่าดีกว่านั่น หมายถึง รายได้ ความก้าวหน้า ความมั่นคง ฯลฯ นี่ก็พูดยากครับ ผมเห็นมาทั้งสองด้าน คือ ทั้งรุ่ง และ ร่วง ทั้ง 2 ฝั่ง … ถ้าให้ประเมินตัวเอง อย่างผมนี่ถือว่า สายกลางครับ อยู่ฝั่งคนขายมาก็ไม่ได้รุ่งอะไร ทำได้ตามที่หัวหน้าตามที่บ.คาดหวัง มาอยู่ฝั่งคนซื้อก็เรื่อยๆไต่มาตามขั้นตามลำดับ ไม่ได้เร็ว ออกจะช้าไปด้วยซ้ำ … แต่ทั้งหมดนั้น คือ พอ และ มีความสุขครับ
อยากจะสรุปง่ายๆว่า ขอให้ พอ และ มีความสุข ผมว่านั่นแหละ คือ ดีที่สุดแล้ว
ถ้าจะซื้อของออนไลน์จาก 2 เจ้านี้อยู่แล้ว คลิ๊กลิงค์ หรือ โลโก้ ข้างล่างนี้เลยครับ ผมจะได้ค่าคอมฯเล็กๆน้อยๆสมทบทุนจ่ายค่าเช่า host server ขอบคุณครับ
(ไม่ต้องกังวลนะครับ ไม่ใช่ลิงค์ดูดเงินแน่ๆ)
https://raka.is/r/qlzXR | https://raka.is/r/gP7GV |