Well Cost Iceberg – Why is it so expensive?

• Facebook
• Twitter
• Line

Well Cost Iceberg – Why is it so expensive? – วันนี้เรามาคุยกันเรื่องราคาหลุมกันดีกว่า … หลุมปิโตรเลียมเนี้ยค่าหลุมจะถูกจะแพง มีปัจจัยอะไรบ้าง

Well Cost Iceberg

ผมจะไม่ลงรายละเอียดในเรื่อง องค์ประกอบ อิฐ หิน ปูน ทราย ค่าแรง อะไรแบบนั้น ผมจะถอยออกมาดูภาพใหญ่ขึ้นมา ในเรื่องการบริหารโครงการ

ถ้าอยากทราบโครงสร้างต้นทุนหลุมเจาะฯโดยละเอียด แนะนำให้อ่านโพสต์นี้ครับ

How many wells 22,500 MB can drill ? ราคาหลุมเจาะปิโตรเลียม

Engineering and Operation

แน่นอนล่ะครับว่า การก่อสร้างทางวิศวกรรมทุกอย่าง มี 2 เรื่องใหญ่ๆ* คือ การออกแบบทางวิศวกรรม (engineering design) และ การลงมือทำ (execution หรือ operation) ตามประสบการ์ผมที่ขุดหลุมฯมาหลายโครงการ นับจำนวนหลุมได้ไม่ถ้วน … สองเรื่องนี้ มีผลต่อราคาหลุมแค่ 1/3 แต่ 2 เรื่องนี้มักเป็นแพะเสมอ

เหมือนกับภูเขาน้ำแข็งน่ะครับ ราคาหลุม คือ ส่วนที่อยู่พ้นน้ำ มองเห็นได้ง่าย แต่ใต้น้ำยังมีสาเหตุอีกเพียบ

เอาล่ะ ใต้น้ำลงไปชั้นแรก เรามีจำเลยที่โดนแปะหน้าผากไปแล้ว คือ engineering และ operation – ออกแบบหลุมไม่ดี ทำงานช้า ฯลฯ

Procurement and Contract

ใต้ชั้น engineer ลงไปอีกที่ไม่ค่อยมีใครเข้าใจ คือ การจัดซื้อจัดจ้างและสัญญา (procurement and contract) นี่เป็นสาเหตุอีก 1/3 ที่ทำให้ค่าหลุมเจาะแพง

Procurement

การจัดซื้อจัดจ้างที่มุ่งไปที่ความโปร่งใส่ เป็นธรรม ราคาถูกสุด จนเกินไป ทำให้ได้ผู้รับเหมา หรือ สินค้า ที่ไม่มีคุณภาพ ตัวสินค้าและบริการถูกที่สุดก็จริง แต่ความไม่ได้คุณภาพของสินค้าและบริการ ทำให้งานออกมาแพง

ถ้าพวกเราสร้างบ้านอยู่เองจะเข้าใจดีเลย ผมเชื่อว่าเราไม่ได้เลือกผู้รับเหมาสร้างบ้านที่ราคาอย่างเดียวล้วนๆ

ยกตัวอย่างง่ายๆ เรามี การประชุมเรื่องคุณภาพการบริการทุกไตรมาส (service quality meeting) แต่เราไม่มีกลไลจูงใจให้ผู้รับเหมาปรับปรุงการทำงาน

เช่น เราไม่สามารถเอาคะแนนคุณภาพการให้บริการ ไปเป็นส่วนหนึ่งของเงื่อนไขการประมูลรอบถัดไปได้ เพราะโดนข้อหา ไม่เป็นธรรมกับเจ้าปัจจุบัน (ถ้าเจ้าปัจจุบันมีคะแนนไม่ดี) หรือ ไม่เป็นธรรมกับเจ้าที่เข้าประมูล (เพราะเขาไม่มีคะแนนส่วนนี้ ที่เจ้าปัจจุบันอาจจะมีคะแนนดี ได้แต้มต่อ)

ถ้าผมเป็นผู้รับเหมาที่ทำงานทำการตลาดแบบตีหัวเข้าบ้าน ผมก็ไม่ใส่ใจสิ่งที่ลูกค้าให้มาปรับปรุงการทำงาน เพราะผมรู้ว่า ประมูลรอบหน้า ผลงานปัจจุบัน ไม่ได้มีส่วนให้ผมชนะประมูลรอบต่อไป เพราะรอบหน้าก็กด reset นับหนึ่งใหม่ เอาราคามาฟันกันอยู่ดี

แต่ก่อนตอนผมเป็นวิศวกรเด็กๆ ผมให้ความสำคัญกับ Service Quality Meeting (SQM) มาก เมื่อเวลาผ่านไป ผมก็ยังให้ความสำคัญเรื่องนี้อยู่ แต่จะใส่ใจ ให้เวลา ให้ความสำคัญเป็นพิเศษกับ SQM ที่มีกลไกการให้คะแนนการปรับปรุงการทำงานที่ชัดเจน และ สามารถเอาคะแนนนั้น มามีส่วนจูงใจให้ผู้รับเหมาทำงานได้ดีขึ้น

เพราะถ้าไม่มีกลไกนี้แล้ว ประชุมไปก็เกือบๆจะเสียเวลาเปล่าครับ เพราะถ้าได้ผู้รับเหมามีจิตสำนึกดี ก็ดีไป แต่ถ้าได้ผู้รับเหมาห่วย ก็เสียเวลาเปล่า 100%

ยังมีอีกเยอะครับ นี่แค่ตัวอย่าง … แล้วแบบนี้ การจัดซื้อได้ถูกสุด โปร่งใส่ เป็นธรรม แต่ความแพงก็จะไปโผล่ที่หน้างาน

Contract

สิ่งที่คู่กับจัดซื้อจัดจ้าง คือ สัญญา … ผมเป็นผู้บริหารตัวน้อยๆที่เชื่อเรื่อง positive และ negative reinforcement คือ การให้รางวัล และ ลงโทษ ที่ฝรั่งเรียกว่า แครอท และ ไม้เรียว (carrot and stick)

ครับ … ผมทราบดีกว่า ในทางจิตวิทยาพัฒนามนุษย์ การให้รางวัลและการลงโทษไม่ใช่วิธีที่ดีที่สุดที่จะสร้างแรงจูงใจ แต่ผมยังเชื่อว่าเป็นวิธีที่มี “ประสิทธิภาพ” ดีที่สุดในการบริการโครงการทางธุรกิจเพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ในระยะเวลาที่กำหนด

เพราะการทำธุรกิจ “ดี” อย่างเดียว ไม่รอดครับ ประสิทธิภาพต้องมาด้วย … ทำดีชาตินี้ ได้ความดีชาตินี้ ได้ผลดีชาติหน้า แต่ระยะเวลาเก็บเกี่ยวสัมประทาน 10 ปี แบบนี้ ธุรกิจไม่รอดครับ …

ดังนั้น สัญญาในอุดมคติของคนทำงาน คือ ต้องสามารถเปิดช่องให้มีแรงจูงใจได้ถ้าทำดี หรือ ลงโทษได้ ถ้าทำไม่ดี และ ต้องเป็นการให้แรงจูงใจ และ ลงโทษอย่างมีนัยะสำคัญด้วย (impact)

ถ้าทำครึ่งๆกลางๆ ยังไงๆลูกค้าก็ต้องจ่ายตรงจ่ายครบ แล้วจะทำให้มันเหนื่อย ต้นทุนเพิ่ม ไปทำไม ธุรกิจก็ไม่ต่างกับพนักงานราชการล่ะทีนี้ จริงไหม เอาเวลา และ ทรัพยากร ไปให้บริการลูกค้าที่มีรางวัลให้ (หรือโดนปรับได้) ดีกว่า …

ดังนั้นสัญญาที่ไม่มีประสิทธิภาพ และ ไม่มีกลไกแรงจูงใจ หรือ การทำโทษ เป็นอีก 1 สาเหตุแฝงที่ทำให้หลุมเจาะฯแพงขึ้นด้วยเช่นกัน

Planning (ที่ไม่เคยนิ่ง)

ผมเอามาไว้เรื่องสุดท้าย ไม่ใช่เพราะมีส่วนรับผิดชอบน้อยที่สุด รับผิดชอบพอๆกัน คือ 1/3 แต่ ฝ่ายแผน คือ ต้นธาร ของทุกอย่าง ไม่ว่าจะเป็นความดีความชอบความสำเร็จ หรือ ความล้มเหลวของโครงการ

แผนที่เปลี่ยนตลอดเวลา ทำให้ต้นทุน ค่าใช้จ่ายโครงการ เพิ่มเสมอ การจัดซื้อจัดจ้าง งานวิศวกรรม ทุกอย่างคล้องกันเป็นโดมิโน

ขุดไป ผลิตไป เปลี่ยนใจไป แบบนี้ ฝ่ายวิศวกรรมทำให้ตายอย่างไร ค่าหลุมก็บานครับ … พูดเลย

แต่ก็เข้าใจแหละครับว่า แผนมันปรับเปลี่ยนได้ ไม่ว่ากัน มีเหตุผลที่ดีที่ถูกต้องหลายอยางมากที่ทำงานไปๆแล้วเปลี่ยนแผน

แต่สิ่งหนึ่งที่ทุกฝ่ายต้องเข้าใจ และ ยอมรับ คือ ต้นทุน ค่าใช้จ่าย จะต้องเปลี่ยนไปจากที่คุยกันไว้ตอนเริ่มโครงการด้วย ไม่ใช่ว่าจะเปลี่ยนแผนโน้นนี่ แล้วทุกอย่างต้องเหมือนเดิม

อีกอย่างที่มักเข้าใจผิดกัน คือ ถ้าเปลี่ยนแผน ขุดดหลุมน้อยลง แล้วราคาต่อหลุมก็ควรจะลดลงเป็นสัดส่วนกัน เช่น หลุมล่ะ 10 บาท 30 หลุม 300 บาท เปลี่ยนแผนเหลือ 20 หลุม ทั้งโครงการ ก็ควรจะเหลือ 200 บาท

เพ่ๆ ขุดหลุมปิโตรเลียมฯนะครับเพ่ ไม่ได้เดินไปปากซอยซื้อไอติมแท่งร้านสะดวกซื้อ …

ผมว่าผู้บริหารทุกคนเข้าใจแหละ ไม่ใช่เรื่องซับซ่อน แต่ก็นะ อย่างที่ผมพูดเสมอว่า ทำงานกับคนโง่น่ะ ไม่ยาก แต่ที่ยากคือทำงานกับคนแกล้งโง่ แล้วคนโง่นั่นดันมีตำแหน่งมีอำนาจ 555

เหมือนผมมาบ่นให้ฟังเลยเนอะ ก็ไม่เชิง เรียกว่าแบ่งปันแนวคิดและประสบการณ์ตรงล่ะกัน

*จริงๆมี 3 เรื่อง เรื่องสุดท้ายคือการตรวจสอบโดยผู้กำกับควบคุมในวิชาชีพ ในกรณีเราคือผู้ให้สัมประทาน แต่ปัจจัยนี้ไม่ค่อยมีผลต่อราคาหลุมฯเท่าไร

oil-economics-how-much-oil-and-gas-well-cost

• Facebook
• Twitter
• Line