Schlumberger Electronic Handbook (i handbook) ฟรี ของมันต้องมี

• Facebook
• Twitter
• Line

Schlumberger Electronic Handbook (i handbook) ฟรี ของมันต้องมี – ทุกๆวงการงานวิศวกรรม (รวมไปถึงการแพทย์ด้วยมัง เข้าใจว่างั้น) เราจะมีสิ่งที่เรียกว่า handbook หรือ cookbook

อารมณ์ประมาณตำราอ้างอิง เต็มไปด้วย ข้อมูล สูตร ตารางคำนวน แผนผัง แผนภาพ มาตราฐาน ซึ่งก็มีหน่วยงานกำกับของวงการฯนั้น อาจจะเป็นรัฐฯ หรือ เอกชนก็ได้ หรือไม่ก็ บ.ที่มีชื่อเสียงเป็นที่เชื่อถือได้ของวงการนั้นๆ เป็นผู้จัดทำรวบรวมขึ้นมา เช่น บ.service บ.น้ำมัน บ.แท่นเจาะฯ บ.ผู้ขายสินค้าและบริการเฉพาะทาง

ประเภทของบริษัท ในวงการสำรวจและผลิตปิโตรเลียม (คลิป + script 2 ภาษา)

วงการเราก็มีครับ เราเรียก handbook มีหลายหน่วยงาน หลายบ. ทำขึ้นมา มีทั้งเวอร์ชั่นภายใน เวอร์ชั่นขาย เวอร์ชั่นแจกฟรี

… มีมานานแล้วครับ ผมเองก็ใช้มาหลายสำนัก ทั้งแบบฟรี และ ไม่ฟรี บอกได้เลย 90 – 95% ข้อมูลพื้นๆเหมือนกันหมดครับ

แรกๆก็เป็นหนังสือกระดาษ ต่อมาเป็น หนังสืออิเลคทรอนิกส์ (e-book) บนซีดี บนเว็บ ทุกวันนี้ก็เป็นโปรแกรมอิเลคทรอนิกส์ แถมแบบออนไลน์ก็ยังมี (ไม่ต้องติดตั้งบนเครื่องของเรา)

วันนี้จะขอนำเสนอของพี่ใหญ่ใจดีชุดหมีสีน้ำเงินครับ เป็นแบบโปรแกรมอิเลคทรอนิกส์ เวอร์ชั่นฟรี 🙂 และ จะมีข้อควรระวังในการใช้งาน handbook โดยทั่วๆไปแถมให้ด้วยจากประสบการณ์จริงของผมเอง

Schlumberger Electronic Handbook

(i handbook) ฟรี ของมันต้องมี

จะไปดาว์โหลดกันเฉยๆก็จะงงๆกัน ขอรีวิวคร่าวๆเป็นแนวทางการใช้งานก็แล้วกันว่ามันมีอะไรบ้าง เอาเท่าที่ผมพลิกๆดูคร่าวๆนะครับ อาจจะมีเกินกว่านี้ ก็ไปพลิกๆสำรวจกันเอาเอง

หน้าตารวมๆจะเป็นแบบรูปข้างบน ออกแบบมาคล้ายๆหนังสือ เปิดมาหน้าแรกก็จะเห็นแบบรูปข้างบน มุมซ้ายบนเป็น general info ถ้าคลิ๊กเข้าไปดูก็จะเป็นข้อมูล หรือ สูตร ทั่วๆไป ที่ใช้ในทุกๆงานของเรา

เช่น สูตรแปลหน่วย สูตรคำนวนน้ำโคลน กำลังม้าของแท่นฯ อุณหภูมิ ปั๊ม หน้าแปลน ข้อต่อ ปริมาตร ฯลฯ

ส่วนทางริมขวามือจะเป็นบทที่ลงละเอียดยิบไปตามเนื้อหาต่างๆ

handbook นี้ โดยหลักการแล้ว ไม่ได้ทำขึ้นมาเพื่อจะสอนมือใหม่ แต่เพื่อเป็นข้อมูลอ้างอิงนำไปใช้ ค้นหาได้ไวๆสำหรับคนที่รู้เรื่องมาแล้ว เข้าใจหลักการพื้นฐานมาแล้วเท่านั้นครับ

สมัยก่อนที่ยังเป็นกระดาษ ก็มีแต่สูตรแห้งๆ ต้องลอกสูตรไปใส่ตารางคำนวน (เช่น excel) หรือ จิ้มเครื่องคิดเลขกันเอาเอง สมัยนี้เวอร์ชั่นออนไลน์ หรือ โปรแกรมอิเลคทรอนิกส์ ก็จะมีตารางคำนวนมาให้เสร็จเลย ลองพลิกๆดูนะครับ สะดวกสบายมาก

ไปดูตัวอย่างกัน เช่น การคำนวน balance plug (คนที่ไม่ทราบก็ไม่เป็นไรครับ อย่างที่บอก คือ handbook มีไว้สำหรับคนที่เป็นแล้ว)

แค่กรอกๆค่าตั้งต้น (input) ในช่องตัวเลขสีน้ำเงิน ที่เหลือมันก็คำนวนมาให้หมดเลย แค่ต้องแน่ใจว่าไม่พิมพ์ผิด และ เลือกหน่วยถูก 555:)

ข้อควรระวังในการใช้งาน

handbook ไม่ใช่พระเจ้า เพราะ (อย่างน้อยก็ตามประสบการณ์ผมเอง)

1. สูตรต่างๆ และ ผลิตภัณฑ์ มีการปรับปรุงใหม่ (update) เสมอๆ ดังนั้น เวอร์ชั่นก็จะอัพเดทอยู่ตลอดเวลา โดยเฉพาะการคำนวนที่ซับซ้อนที่ต้องใช้ numerical method หรือ iteration technique (วิศวกรจะรู้เองว่าสูตรไหนหลังบ้านเป็นอย่างไร) หรือ แม้กระทั่งทฤษฎีอะไรใหม่ๆ และ ผลิตภัณฑ์ เทคโนโลยีใหม่ๆ ทำให้สูตร และ ตารางต่างๆ เปลี่ยนไป แต่สูตรประเภท ปริมาตร ความดัน การคำนวนพื้นฐานนั้น เวอร์ชั่นเก่าๆก็ยังถูกต้องเสมอ
2. handbook ไม่ครบถ้วน แล้วแต่ผู้ที่ทำออกมาจะเน้นไปด้านไหน เช่น schlumberger ก็จะเน้นไปทางสินค้าและบริการที่เขามีให้บริการ หรือ มีขาย เป็นต้น ผมดูไวๆแล้ว i handbook เล่มนี้ก็ยังขาดพวก torque and drag และ well control เป็นต้น (อาจจะขาดมากกว่านี้แต่ผมดูแบบไวๆ) แต่ถ้าในงานเราไม่เกี่ยวข้อง เช่น เราเป็น cementing engineer ก็ไม่ก็ไม่จำเป็นต้องใช้ torque and drag (แต่อาจจะต้องใช้ well control) ก็ไม่เสียหายอะไรที่จะมีไว้ใช้ แค่ 9.5 MB
3. เราต้องรู้ (หรือ คำนวนมือแบบง่ายๆเป็น) เข้าใจฟิสิกส์ พื้นฐานของการคำนวน ว่าค่าอะไรเพิ่ม แล้วอะไรลด เพราะอะไร หรือ เพิ่มพร้อมกัน เพราะอะไร ถ้าเพิ่มพร้อมกันแล้วจะเพิ่มแบบสัดส่วนตรง (linear) หรือ แบบพรวดพราด (exponential หรือ ยกกำลัง และ ยกกำลังเท่าไร เพราะอะไร) เพื่อที่เราจะได้รู้ว่าผลที่ได้จากการคำนวนนั้น มันสมเหตุผลไหม จุดนี้มีผมเห็นเด็กรุ่นใหม่พลาดกันเยอะมากๆ ไหว้ handbook เป็นพระเจ้า แต่พอถามว่าคำตอบที่ได้นั้นมันสมเหตุผลไหม ผิดไหม ใช้ได้กับกรณีเราไหม เพราะอะไร ก็มักจะเงิบๆ
4. ตัวแบบ (model) และ ค่าคงที่ (constant เช่น ค่าคงที่ต่างๆของก๊าซ และ สสารอื่นๆ) ที่มีให้เลือกใช้ในแต่ล่ะ handbook ก็ไม่เหมือนกัน บาง handbook ก็มีให้เลือก บ้างก็ไม่มีให้เลือก ที่ไม่มีให้เลือก ก็มีสองแบบคือ บอกเลยว่าใช้ model และ ค่าคงที่ อะไรคำนวน อันนี้ยังดี เพราะเรารู้ว่า model และ ค่าคงที่ (constant) ไหนใช้กับกรณีเราได้ แต่แบบที่ไม่มีให้เลือก แล้วไม่บอกด้วยว่าใช้ model และ ค่าคงที่ (constant) ไหน นี่ซิ ไม่มีทางรู้เลยว่าค่าที่ได้มานั้น เหมาะกับกรณีเราไหม ส่วนที่มีให้เลือก ก็ปวดตับไปอีกแบบ คือ เราต้องรู้ว่าจะเลือก model และ ค่าคงที่ (constant) ไหน การคำนวนพวกนี้ ส่วนมากจะเกี่ยวกับ กลศาสตร์ของไหล และ คุณสมบัติของวัสดุ เช่น ความเค้น ความเครียด ผลการยืด หด หรือ เปลี่ยนคุณสมบัติเนื่องจากอุณภูมิ ความดัน บลา่ๆ
5. วาระซ่อนเร้นของผู้จัดทำ handbook แน่นอนว่าจารจัดทำมีค่าใช้จ่าย ก็ต้องมีผู้สนับสนุนออกตังค์ ก็ต้องมีผลประโยชน์ตอบแทน ไม่มีของฟรี นอกจากชื่อเสียงและโฆษณาแล้ว อีกอย่างหนึ่งที่ผมเคยพบ (แม้จะไม่บ่อย แต่ก็อยากเตือนกันไว้) คือ ตัวแบบ (model) และ ค่าคงที่ ที่ handbook เลือกใช้นั้น จะออกมาเป็นคุณแก่สินค้าและบริการของผู้สนับสนุน ถึงแม้มี ตัวแบบ (model) และ ค่าคงที่ ให้เลือก แต่ก็ จัดให้ ตัวแบบ (model) และ ค่าคงที่ ที่เป็นคุณนั้นเป็นค่า default เราก็มักจะมีแนวโน้มที่ใช้ค่า default อยู่แล้ว (ถ้าเราไม่รู้จริง) ผลการคำนวน หรือ สูตร ที่ออกมาก็เข้าล็อกสินค้าและบริการที่ผู้สนับสนุนมีจำหน่าย ที่มาเหนือเมฆกว่าที่ผมเคยเจอ คือ ไม่มีให้เลือก และ ไม่บอก ตัวแบบ (model) และ ค่าคงที่ เลยว่าใช้อะไร นี่แหละ ไม่น่าวางใจในความถูกต้องที่สุด แต่นี่ผมพูดถึงการคำนวนที่ซับซ้อนๆนะ ส่วนที่เบสิกๆก็ไม่ต้องกังวลคิดมากไป

วิธีแก้ไข

1. update handbook อย่างสม่ำเสมอ สักไตรมาสล่ะหนก็พอ เดือนล่ะหนมันก็มากไป โดยมากจะมีให้อัพเดทออนไลน์ในเว็บไซด์ของผู้ผลิตนั้นๆ มีทั้งแบบ update ฟรี และ ต้องจ่ายเพิ่มในส่วนที่พิเศษๆ เช่น model ใหม่ๆ หรือ ผลิตภัณฑ์ใหม่ๆที่ไม่มาตราฐาน เป็นต้น ก็ดูตามความใช้งาน ผลโยชน์ที่ได้กับค่าใช้จ่าย (cost vs. benefit) ว่าคุ้มไม่คุ้มอย่างไรก็ว่าไป
2. สำหรับการใช้งานที่ซับซ้อน ผมแนะนำว่ามี 2 handbook ขึ้นไป เอาไว้ตรวจสอบผลการคำนวนก็จะดีครับ เดี๋ยวนี้มันใช้ง่ายๆ แค่กรอกๆตัวเลข เลือก model เลือก ค่าคงที่ ก็ได้ผลลัพท์แล้ว แป๊บเดียวก็รู้ผล
3. ข้อสุดท้ายนี่สำคัญสุดๆ อย่าตกเป็นทาส handbook ตารางคำนวน ซอฟแวร์ สำเร็จรูปโดยเฉพาะออนไลน์ และ ฟรี ผมย้ำเสมอสำหรับเราช่างเทคนิคทุกระดับชั้น ฟิสิกส์ พื้นฐาน สามัญสำนึกทางวิศวกรรม ต้องแน่น ต้องเป๊ะ ความซับซ้อนในการคำนวนนั้นเป็นเรื่องหนึ่งที่เราต้องพึ่งพาตัวช่วย แต่พื้นฐาน ความสมเหตุผล ที่มาที่ไปทางวิศวกรรม ทางเทคนิคนั้น เราต้องมี ต้องเป็น และ ต้องแม่น อย่าให้ใครมาเรียกเราได้ว่า นายช่างแคตตาล๊อก หรือ วิศวกรแคตตาล็อก อย่างที่วิศวกรรุ่นผมในอดีตโดนมาแล้วยุคที่ญี่ปุ่นโหมลงทุนสร้างโรงงานในประเทศไทย ญี่ปุ่นไม่สอนอะไรให้พวกเราเลย นอกจากสอนให้เปิดแคตตาล๊อกดู part number อย่างเดียว

… เอาล่ะ ไปโหลดมาใช้กันได้แล้ว

ไฟล์ exe นะครับ โหลดแล้วก็ต้องติดตั้ง (install) แล้วจึงเปิดใช้งาน ขนาด 9.5 MB

ลิงค์ของ Schlumberger

https://www.slb.com/drilling/drilling-fluids-and-well-cementing/well-cementing/cement-software/i-handbook

ถ้าลิงค์ข้างบนขัดข้อง ผมดาว์โหลดไว้ที่ onedrive มาโหลดต่อไปได้ครับ

https://1drv.ms/u/s!ArcX6ERUboncghmfrRMcF1wtrMcD?e=huaigv

————————

recta sapere

การฝึกเด็กสมาธิสั้น ตอนที่ 2 ช่วยหนูแปลไทยให้เป็นไทยหน่อยนะคะ

• Facebook
• Twitter
• Line