Shale Clay ปัญหาปวดตับชาว logging
โลกนี้มีหิน 3 ประเภท หินอัคนี หินชั้น (หรือ หินตระกอน) และ หินแปร
ปิโตรเลียมชอบอยู่ในหินตะกอน แหง๋ดิ มันเกิดจากซากสัตว์ทับถมกันนิ หินอัคคนี กับหิน แปร มันเป็นผลึกไม่มีรูช่องว่างให้ไปอยู่ (ถ้ามันไม่ร้าวแตก - fracture)
หินตะกอน (sedimentary rock) มี 3 ตระกูลใหญ่ๆ ...
1. ตระกูลหินทราย ก็พวก ซิลิก้า
2. ตระกูลหินปูน ก็พวก ผลึกแคลเซียม
สองตระกูลนี้มีคุณสมบัติที่ค่อนข้างเอาแน่เอานอนได้
3. ตระกูลหินดินดาน อธิบายไงดีให้เข้าใจง่ายๆ มันคือ ผงโคลนละเอียดสุดๆ อัดแน่น ภาษาทางธรณีเรียก Shale, Clay, Clay stone ตระกูลนี้แหละ สร้างความปวดตับให้กับพวกเรานักหยั่งธรณี ด้วยเหตุผล 3 ประการใหญ่ๆ
อย่างแรก มันมีหลายประเภทมากๆ คุณสมบัติทางฟิสิกส์มันจึงกว้างม๊วกกกกกกก
อย่างที่สอง มันมักเกิดปนๆไปกับ 2 ตระกูลแรก ไม่ว่าจะปนแบบแยกชั้นย่อยๆต่างคนต่างอยู่ หรือ ปนแบบแทรกไปอยู่ด้วยกันเลย
อย่างที่สาม มันเป็นหินที่มีมากที่สุดในเปลือกโลกของเรา คือ เปลือกโลกเราประกอบไปด้วยหินประเภทนี้ถึง 70% ก็ไม่น่าแปลกหรอกนะ ลองขุดดินหลังบ้านดูดิ โคลนทั้งนั้น
ด้วยเหตุ 3 อย่างที่ว่า ทำให้พวกเราปวดตับ 2 ประการ
1. มันป่วนความแม่นยำเครื่องวัดค่าปิโตรฟิสิกส์ของชั้นหิน เช่น ถ้าเครื่องมือ อ่านได้ค่า 2.25 ถ้าเรารู้ว่า ตรงนั้นเป็นหินทราย เราจะบอกว่ามัน 2.25 จริงๆ แต่ถ้าเกิดเป็นหินทรายที่มีเจ้านี้ปน ถามว่า มันใช่ 2.25 ไหม เอาละซิทีนี้ ต้องไปเดาอีกว่า มีไอ้นี้ปนกี่ % แล้วถึงจะเอาไป คำนวนกลับ(แบบถ่วงน้ำหนัก)ว่า แล้วตัวหินทรายนั้น จริงๆมีค่าเท่าไร
นั่นแค่การหาค่าจริงๆที่ถูกต้องที่ได้จากการวัด (corrected reading)
2. มันป่วน การคำนวนในขั้นตอนการ interpretation (แปลผลออกมาใช้งาน) คือ พอเราได้ค่า corrected reading แล้ว เราต้องเอามาเข้าสูตรเพื่อหาโน้นหานี่ต่อ จริงไหม เพราะ 2.25 มันไม่ได้บอกอะไรเราในทางที่จะเอาไปใช้ประโยชน์ได้
ทีนี้ เจ้าสูตรต่างๆ เช่น Archie (หาปริมาณน้ำมัน) หรือ Permeability (ความสามารถในการไหล) สูตรพวกนี้สร้างขึ้นมาบนสมมุติฐานหินประเภทหนึ่งๆที่สะอาด คือ ไม่มี เจ้าตระกูลที่ 3 (shale/ clay) ปนเปื้อน เพราะว่า ถ้าจะมาหาสูตรที่มีตระกูลที่ 3 ปนเปื้อน มันจะไม่ออกมาเป็นสูตร เพราะว่า คุณสมบัติของ shale/ clay มันกว้างมาก กว้างจนไม่สามารถสร้างสูตรที่เอามาใช้ได้จริง หรือ ต้องสร้างเป็น ร้อยๆ สูตร
พอเห็นภาพความป่วนหรือยังครับ เมื่อสูตรสร้างขึ้นมาจากหินสะอาด (ไม่มี shale/ clay) แต่ค่าที่อ่านจากการวัด (แม้ว่าจะ corrected แล้วก็เถอะ) มันวัดจากหินสกปรก (มี shale/ clay) ... เฮ้ย ชีวิตนักหยั่งธรณี
จับใส่สูตรคำนวนออกมา แล้วก็ อ้าว กูจะรู้ได้ไงฟ่ะว่ามันถูก
ทิ้งเป็นปริศนาไว้งั้นแหละ ไม่เฉลยหรอก 😛
ไปอ่านมุมมองของน้อง Sea Monkey ดีกว่าว่า น้องเขามองอย่างไร
Great grandfather Episode 3 basic log analysis
https://nongferndaddy.com/great-grandfather-episode-3/
(log in แล้ว comment กันได้เลยครับ ถ้ายังไม่ลงทะเบียนก็ลงทะเบียนกันน้าาา แป๊บเดียว ใช้แค่ชื่อเล่น กับ password จะได้เม้าส์มอยกันได้)
