ทำไงดีหลุมนี้มี H2S มี CO2 จะเตรียมน้ำโคลนอย่างไร … มาเรียนเคมีกัน

• Facebook
• Twitter
• Line

ทำไงดีหลุมนี้มี H2S มี CO2 จะเตรียมน้ำโคลนไงดี … ปัญหาปวดตับปัญหาหนึ่งเวลาขุดหลุมคือ เรามักจะไปเจอก๊าซเจอของเหลว เจอสารเคมี ที่แปลกๆที่ธรรมชาตืมักจะทำให้เราประหลาดใจ

H2S กับ CO2 เป็นก๊าซหนึ่งที่เรามักจะเจอในระหว่างการขุดเจาะ เราเรียกว่า acid gas เพราะว่าถ้ามันรวมกับน้ำได้เมื่อไรมันจะเป็นกรด ในที่นี้คือกรดซัลฟูริก และ กรดคาร์บอนนิค คงไม่ต้องบอกนะว่ากรดพวกนี้มันไม่เป็นมิตรกับโลหะอย่างไร

แล้วอุปกรณ์ต่างๆในงานขุดเจาะของของเรามันก็นะโลหะทั้งน้านนน โดยเฉพาะเหล็ก

ไม่ปลื้มๆ บอกเลย …

ทำไงดีหลุมนี้มี H2S มี CO2

เอาว่า ถ้าเราไม่ทำอะไรเลย เจ้า H2S กับ CO2 เนี้ย มันก็จะละลายอยู่ในน้ำโคลน ทำให้น้ำโคลนเป็นกรด กัดกร่อนอุปกรณ์ ท่อขุด ท่อกรุ บลาๆ นอกจากนั้น พอน้ำโคลนที่มีก๊าซพวกนี้ละลายอยู่ขึ้นมาถึงปากบ่อ ความดันลดลง ก๊าซพวกนี้ก็จะออกมาจากน้ำโคลน มาอยู่ในอากาศ … ไม่งามๆ

มาเรียนเคมีกัน

วิธีที่ง่ายที่สุดคือเอาอะไรใสลงไปในน้ำโคลนที่ไปทำปฏิกริยากับเจ้า H2S กับ CO2 แล้วให้ผลลัพท์เป็นสารประกอบอะไรสักอย่างที่ไม่เป็นอันตรายกับพวกเรา

เราใส่น้ำปูนใสลงไปในน้ำโคลนครับ … ชื่อทางเคมีของน้ำปูนใสคือ แคลเซียมไฮดรอกไซด์

สูตรเคมีก็ Ca(OH)2

สมการปฏิกริยาเคมีก็ราวๆนี้เครับ สมัยผมเรียนม.ปลาย จำได้ว่ามีเรียนตอยม. 5 ไม่รู้ว่าสมัยนี้เรียนกันหรือเปล่า

Ca(OH)2 + H2S -> CaS + 2(H2O) …  เมื่อ Ca(OH)2 มาเจอ H2S มันก็จะทำให้เกิด CaS ซึ่งเป็นผลึกของแข็ง กับ น้ำ

Ca(OH)2 + CO2 -> CaCO3 + H2O …  เมื่อ Ca(OH)2 มาเจอ CO2 มันก็จะทำให้เกิด CaCO3 ซึ่งเป็นผลึกของแข็งก็ (ผงปูนนั่นแหละครับ) กับ น้ำ

คุ้นๆว่าตอน ม.5 มีการทดลองให้เป่าลมจากปอดเราลงไปในน้ำปูนใสแล้วสังเกตุเห็นว่าน้ำปูนใสจะขุ่นเป็นฝ้าขึ้นมา ถ้าทิ้งไว้นานๆ ผงฝ้าจะตกตะกอนนอนก้น

ผงฝ้านั่นแหละคือ CaCO3 ก็ผงปูนนั่นเอง ปฏิกริยานั่นเกิดขึ้นตามสมการข้างบนเลย เพราะในลมหายใจออกของเรามี CO2 นั่นเอง

เรามีสูตรคำนวนอยู่ว่าควรผสม Ca(OH)2 ลงในน้ำโคลนปริมาณเท่าไร ซึ่งผมจะไม่ลงลึกนะครับ เดี๋ยวรู้แล้วจะมาแย่งงานผมทำ 555 แต่แอบกระซิบว่า ถ้าคิดอะไรไม่ออกผมก็ใส่ 8 – 10 lbs/bbl คือ น้ำโคลน 1 บาเรล ผมตวง Ca(OH)2 ผสมลงไป  8 – 10 ปอนด์

แคลเซียมไฮดรอกไซด์ มีชื่ออื่นๆที่เราอาจจะคุ้นเคยกันดี เช่น Slaked lime, Milk of lime, Caustic lime, Calcium(II) hydroxide, Pickling lime, Hydrated lime, Portlandite, Calcium hydrate

อ๋อ หน้าที่ของ CaCO3 ในน้ำโคลนชนิดที่เป็นน้ำมันก็คือช่วยให้ emulsifier ทำงานได้ดีขึ้น นั่นแปลว่า ต่อให้เราไม่คิดว่าจะเจอ H2S กับ CO2 ระหว่างขุด เราก็ต้องเติม CaCO3 ในน้ำโคลนชนิดที่เป็นน้ำมัน อยู่แล้ว ปกติเราก็ใส่ประมาณ 3 – 5 lbs/bbl แต่ถ้าเราคิดว่าจะเจอ H2S กับ CO2 ระหว่างขุด เราก็แค่เพิ่มปริมาณขึ้นเท่านั้นเองครับ

พอแค่นี้ก่อนดีกว่าครับ เดี๋ยวจะมึนกันไปมากกว่านี้

อ้างอิง …

https://www.drillingformulas.com/alkalinity-excess-lime-oil-based-mud-properties/

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B9%84%E0%B8%AE%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B9%84%E0%B8%8B%E0%B8%94%E0%B9%8C

………………….

recta sapere …

… สุข หรือ ทุกข์

วันนี้อยากจะแบ่งปันประสบการณ์ตรงที่ได้จากการวิปัสสนามา 4 ปีกว่า เป็นอะไรที่พบได้ด้วยตนเอง ไม่มีใครมาบอกหรือสอน จริงเท็จอย่างไร ขอให้ใช้วิจารณญานในการฟังก็แล้วกันนะครับ

มรรคที่ผมปฏิบัตินั้น อยู่ในหมวดที่เรียกว่า อาณาปาณสติแบบบริสุทธิ์ คือไม่ต้องใช้คำภาวนา หรือ มโนภาพอะไร ใช้วิธีเอาสติไว้ที่ลมหายใจอย่างเดียว (โคตรยาก บอกเลย) โดยใช้ฐานเวทนา คือ พิจารณา ความรู้สึกที่เกิดขึ้นที่กาย (sensation) หรือที่เรียกว่า เวทนานุปัสนา

concept มันก็ง่ายๆ (แต่ทำยากชิบ 555)

ให้พิจารณาความรู้สึกที่ร่างกายเป็นส่วนๆไป อย่างที่มันรู้สึกจริงๆ ไม่ใช่อย่างที่อย่างที่เราอยากให้รู้สึก แล้วให้วางเฉยกับทุกความรู้สึกที่เราพบเจอ (พูดง่ายเนอะ)

ทีนี้ตอนนั่งปฏบัติไป มันก็มี 2 ความรู้สึกขึ้นมากในส่วนต่างๆของร่างกาย คือ ส่วนที่โคตรเจ็บปวด ชา หนักไปหมด กับ ที่ไม่เจ็บ เฉยๆ ลอยๆ

ตอนแรกผมก็ไม่เชื่อว่า การวางเฉย (อุเบกขา – equanimity) กับความรู้สึกเจ็บปวดทุกข์ทรมานนั้นมันจะช่วยให้ความรู้สึกเจ็บปวดทุกข์ทรมานมันหายไปได้ แต่ด้วยความอยากพิสูจน์ให้เห็นจริงด้วยตัวเอง ก็กัดฟันลองดูเป็นร้อยๆชม.ในการปฏิบัติ

แล้วผมก็พบว่ามันเป็นอย่างนั้นจริงๆ เมื่อไรที่ผมวางเฉยกับเจ็บปวดทุกข์ทรมานที่ส่วนต่างๆของร่างกาย เจ็บปวดทุกข์ทรมานนั้นมันหายไปจริงๆจากตรงนั้น แต่มันไปโพล่ที่อื่น 555 แต่นั่นก็เพียงพอแล้วที่ผมได้รู้ว่านั่นคือสัจจะธรรมจริงๆ

แต่ที่ผมพบด้วยประสบการณ์ตรงคือ เมื่อไรจิตผมหลุดจาก การวางเฉย (อุเบกขา – equanimity) กับความรู้สึกเจ็บปวดทุกข์ทรมาน คือ รู้สึกพอใจว่า ความรู้สึกเจ็บปวดทุกข์ทรมานนั้นมันหายไป เมื่อนั้น ความรู้สึกเจ็บปวดทุกข์ทรมานมันจะกลับมาที่เดิม …

ด้วยการปฏิบัติเป็นร้อยๆชั่วโมง ผมสามารถ(ในระดับหนึ่งแบบอนุบาลมากๆ)ที่จะวางเฉยกับความรู้สึกเจ็บปวดทุกข์ทรมานได้ (aversion – ความเกลียดชัง) แต่พอ ความรู้สึกเจ็บปวดทุกข์ทรมาน มันหายไป ผมกลับไม่สามารถรักษาอุเบกขา (วางเฉย) ไม่ให้รู้สึก “พอใจ” (craving – อยากได้ความรู้สึกดีๆ) ได้ ทำให้ผมก็กลับมารู้สึกเจ็บปวดทุกข์ทรมานอีก

ตรงนี้แหละที่ผมตะหนักเลยว่า …

ทุกข์กับสุขมันคือสิ่งเดียวกัน เหมือนสองหน้าของเหรียญเดียวกัน พลิกไปมาได้ชั่วจิตที่เปลี่ยน เมื่อไรที่รักษาอุเบกขาไว้ได้ เมื่อนั้นจะเหมือนเหรียญที่ตั้งตรงๆ ไม่ล้มลงไปให้ด้านหัวหรือก้อยมันหงายขึ้นมา

ถ้าเหรียญล้ม ด้านไหนหงายขึ้นมา จะมีพลังอะไรบางอย่างที่ผมอธิบายไม่ได้ทำให้เหรียญมันพลิกให้อีกด้านกลับขึ้นมา แล้วพลิกไปมาสลับกันไปเสมอ (สุขทุกข์สุขทุกข์วนๆไป)

การรักษาความสมดุล (อุเบกขา – equanimity) ของจิตในทุกๆความรู้สึกที่เกิดขึ้นนี่แหละ คือ สิ่งที่ผมพบในเสี้ยวของเสี้ยวนาทีที่ผมพบได้ด้วยตนเอง ว่ามันคืออะไรที่ ไม่สุข ไม่ทุกข์ จริงๆ

เหมือนเหรียญที่จับให้ตั้งตรงๆ ไม่ล้มไปด้านใดด้านหนึ่ง …

แต่ก็เป็นแค่ชั่วขณะสั้นๆ ที่ผมรู้ด้วยตัวเองจริงๆว่านั่นคือความจริงแท้แน่นอน สุข กับ ทุกข์ มันก็ อนิจจังจริงๆ มันพลิก เปลี่ยนไปตลอด ขึ้นกับความ stable (เสถียร) ของจิตจริงๆ

แต่ที่ผมตะหนักในความเป็นตัวผม (อย่างน้อยก็ณ.วันนี้) ก็คือ ผมสามารถที่จะวางเฉยกับ ความรู้สึกเจ็บปวดทุกข์ทรมานได้ (aversion – ความเกลียดชัง) ได้ไม่ยากนักในระดับเบบี้ๆ แต่ผมกลับไม่สามารถวางเฉยกับความรู้สึก “พอใจ” (craving – อยากได้ความรู้สึกดีๆ) ได้ ทำให้ผมก็ชักกะเย่ออยู่ระหว่างความสุขความทุกข์อยู่ตลอดในระหว่างปฏิบัติ

ถ้าพูดภาษาธรรมคือ ผมวางเฉยกับโทสะได้ไม่ยาก แต่ผมวางเฉยกับโลภะได้ยาก(กว่ามาก 555)

พูดภาษาบ้านๆคือ ยั่วให้ผม “โกรธ เกลียด” นั้นค่อนข้างยาก แต่ยั่วให้ผม “อยาก” นั้นง่ายกว่าเยอะ 555 🙂

ถ้าอ่านมาถึงตรงนี้แล้วงง ผมก็ไม่แปลกใจครับ เพราะถ้าย้อนเวลากลับไป 4 ปีที่แล้วที่ผมจมในกองทุกข์มหาศาล ผมดิ้นรนหาทางออก ผมเริ่มนับหนึ่งวิ่งไล่จับจิตผมให้นิ่ง (เหมือนจับลิงตัวหนึ่งให้นั่งนิ่งๆ) วันนั้นผมก็ไม่เข้าใจเช่นกัน พอมาวันนี้ ถึงได้เข้าใจว่า ทางพ้นทุกข์นั้น มีจริง และ ไม่มีใครพาใครไปได้ ต้องลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง … อัตาหิอัตโนนาโถ …

ต้องขอบคุณทุกคนทุกปัจจัยที่ทำให้ผมเกิดความทุกข์ ที่นำความทุกข์มากมายมาให้ผมวันนั้น เพราะทำให้ผมมีวันนี้ … ผมเป็นหนี้ทุกคนที่มอบความทุกข์อย่างแสนสาหัสให้ผมในวันนั้น …

ไม่เห็นทุกข์ ไม่เห็นธรรม จริงๆครับ …

ปล. ที่แบ่งปันมานี่ก็ไม่ได้แปลว่าผมไปได้ถึงไหนนะครับ ก็แค่เด็กอนุบาลในทางสายนี้ ศีล 5 ผมก็ยังรักษาไม่ครบ แต่ผมไม่รอให้ครบหรอกครับ (คือถ้ารอให้รักษาศีล 5 ได้ครบ ชาตินี้ผมคงไม่ได้ปฏิบัติ 555) ทำไปได้ผลไม่เต็มร้อยก็ช่างมันครับ 50-50 ก็พอแล้วชาตินี้ มักน้อยครับ …

• Facebook
• Twitter
• Line