Gunk Plug – If all else fails to cure loss circulation … หนึ่งในปัญหา ปัญหาปวดตับของพวกเราลูกอีช่างขุด คือ หลุมรั่ว หรือ ที่เราเรียกว่า loss circulation
พูดง่ายๆ คือ ปั๊มน้ำโคลนลงไป 10 แทนที่จะย้อนกลับขึ้นมา 10 น้ำโคลนขึ้นมาไม่ถึง 10 (partial loss) หรือ ไม่ขึ้นมาลย (total loss) ปั๊มลงไปเท่าไรหายหมด
5 driller nightmares ฝันร้ายของชาวขุดเจาะหลุมปิโตรเลียม
เรามีวิธีแก้ปัญหา ไล่จากเบาไปหาหนัก อย่างที่ทราบๆกัน ไล่ไปตั้งแต่สารพัดสูตร LCM (Loss Circulation Material) ไปยันสารพัดสูตรซีเมนต์
แต่ถ้ายังเอาไม่อยู่ก็นี่แหละ ทีเด็ด … ไม้สุดท้ายที่พวกเราไม่อยากใช้เลย
Gunk Plug
ทราบกันดีเนอะว่า bentonite มันคือโคลนผงดีๆนี่เอง เวลาโดนน้ำ ผงโคลนจะบวมอะลึ่งฉึ่งเป็นร้อยเป็นพันเท่า ถ้าน้ำน้อยๆมันจะเหนียวหนืดเป็นแป้งเปียก
แต่เจ้า bentonite นี่ ไม่ละลายในน้ำมัน ถ้าเราเอามันผสมในน้ำมัน เช่น น้ำมันดีเซล มันก็จะอยู่ในสภาพเหมือนเราชงนมผง คือ เป็น colloid ปั๊มไปไหนมาไหนได้
เจ้า gunk plug นี่ ก็คือ น้ำมันดีเซลผสมผงโคลนนี่แหละ (diesel + bentonite) ผสมเสร็จ ปั๊มลงก้านเจาะไปไว้หน้าช่วงชั้นหินที่รั่ว พอไปโดนน้ำในชั้นหิน มันก็จะเหนียวหนึบเป็นขี้โคลนหน้าตาหน้าเกลียดๆ
จริงๆเราใช้น้ำมันอะไรก็ได้ แต่ที่หาง่าย ราคาถูกก็ดีเซลนี่แหละ
ถ้าเราลองผสมในห้องทดลอง หน้าตามันก็จะประมาณนี้ครับ เหมือนก้อนขี้โคลนดีๆนี่เอง
โดยนิยามนะ … มันคือ …
A slurry in crude or diesel oil containing any of the following materials or combinations: bentonite, cement, attapulgite, and guar gum (never with cement). Used primarily in combating lost circulation. …
http://oilgasglossary.com/gunk_plug.html
หรือ
A slurry that consists of bentonite, cement or polymers mixed into an oil; bentonite in diesel oil is commonly used as a gunk plug.
A small batch of the slurry is pumped down a well that has lost circulation to seal the leaky zone.
The gunk plug may or may not be squeezed by pressure into the zone. Water downhole interacts with the bentonite, cement or polymers to make a sticky gunk. …
https://glossary.slb.com/en/terms/g/gunk_plug
มีหลายสูตรครับ ไปตามอ่านได้ในลิงค์นี้ ขี้เกียจลอกมาแปะ
มีคลิปในยูทูปสั้นๆ 2 คลิป อธิบายการผสมแบบง่ายๆใน field mud lab
ในคลิปบอกว่า ที่ผสมได้แล้ว ยังไม่ดี มันไม่เหนียวพอ แต่ก็พอให้พวกเราเห็นหลักการได้ประมาณหนึ่ง
ปล. ในรูปมี mud mixer หน้าตาเหมือนโถปั่นสมูทตี้เลย แอบคิดว่า mud engineer จะเอาไปปั่นสมูทตี้กินไหม 555
ที่เราไม่ชอบ เพราะมันไปอุดโน้นนี่ เลอะเทอะ (messy) ไปหมด แถมมันไม่ค่อยเสถียร ระหว่างทางที่ปั๊มลงไป ถ้าเจอน้ำนิดหน่อย หรือ ขั้นตอนการทำงาน การผสม ไม่แม่น ปั๊มรั่ว วาวล์รั่ว ท่อรั่ว มีน้ำเข้าไป ก็ดับฝันเลย เหนียวติดก้านเจาะ ติดท่อกรุ BOP เละเทะไปหมด ล้างออกก็ยาก
ถ้าน้ำโคลนรั่วในแหล่งผลิต (reservoir) ไม่ต้องพูดถึง ใช้วิธีนี้ไม่ได้ เพราะแหล่งจะตายสนิท ไม่มีทางล้างออก แหล่งไม่ไหลแน่นอน
ผมหลับตานึกภาพ คงเหมือนยางมะตอยเหนียวๆแปะปะเลอะเทอะ อุดโน้นนี่แบบควบคุมไม่ได้ แถมยังล้างไม่ออกด้วย