Drill Bit หัวเจาะมีหลายๆประเภทมากๆเลยครับ จะมาเล่าทีเดียวก็คงไม่หมด วันนี้เอาตระกูลนี้ก่อน ตระกูล roller cone bit ตระกูลนี้มีหลายชื่อครับ แต่ชื่อ Roller cone นี่เป็นชื่อกว้างๆ แปลว่า cone ที่หมุนได้
อดีตการนานมาแล้ว มีบ.ผลิตหัวเจาะหนึ่งชื่อ Hughes Christensen ได้ตั้งชื่อทางการค้าว่า Tri cone bit เพราะมันมี 3 cones คนก็เลยติดเรียกกันมาเรื่อยมา หัวเจาะแบบนี้เรียกว่า Tri cone
ส่วนหนึ่งเนื่องจากว่าคงใช้ดีทนทาน ขุดได้เร็ว แต่อีกส่วนหนึ่ง ก็ต้องยอมรับว่า Tri มันออกเสียงง่ายกว่า Roller โดยเฉพาะ สำหรับลิ้นกระเหรี่ยงที่ไม่ใช่ native speaker แต่ก็ต้องระวังเวลาเขียนระบุลงในสเป็คตอนซื้อๆขายๆ เพราะ เพราะ Tri cone เป็นชื่อทางการค้า ไม่ใช่ชื่อทั่วไปของหัวเจาะชนิดนี้่ (เหมือนเราเรียกผงซักฟอกว่า แฟ๊บ เรียกบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปว่า มาม่า นั่นแหละครับ)
อีกชื่อหนึ่งที่เรียกกันก็คือ Rock Bit อันนี้ผมก็ไม่รู้ที่มาที่ไปครับ ก็เรียกกันมาอย่างนี้ เป็นชื่อสามัญเหมือน Roller cone ครับ
มาดูรูปกันดีกว่าว่าหน้าตามันเป็นอย่างไร
Drill Bit
จะเห็นว่าสองรูปนี้ต่างกันเล็กน้อยนะครับ ดูที่ cone ตัวขวานั่น cone ถูกทำมาจากเหล็กก้อนเดียว เอามากลึงเป็นซี่ๆ แล้วเอาลวดเชื่อมที่มี tungsten carbide มาเชื่อมพอกๆที่ตรงซี่เอาไว้เพิ่มความแข็ง เราเรียกตัวขวานี้ว่า Mill tooth bit
มาดูตัวซ้ายบ้าง ตัวซ้าย จะเห็นว่า cone กับ ซี่ฟันนั้นจะแยกออกจากกัน คือ กลึงเหล็กมาก่้อนนึง ออกมาเป็น cone เจาะรูบนผิว cone แล้วเอาแท่ง tungsten carbide มาเสียบลงไป แบบนี้เราเรียกว่า Insert bit
ทั้ง mill tooth และ insert bit เวลาเจาะก็จะเหมือนกัน คือ หมุนก้านเจาะ หัวเจาะก็จะหมุน cone ก็จะหมุนขบกันไปเรื่อยๆ กลไกในการขุด (rock failure mechanism) จะเป็นแบบ Crunching หรือ hammering นั่นคือ เจ้าซี่ของฟันหัวเจาะ จะกด กระแทก หิน ทำให้หินแตกกระเทาะออกมา นั่นคือ ถ้าน้ำหนักกดมาก หินก็จะแตกได้ง่าย หัวเจาะก็จะเจาะผ่านไปได้เร็ว
WOB ย่อมาจาก Weight On Bit ครับ ก็คือ น้ำหนักที่กดลงไปบนหัวเจาะนั่นเอง
แล้วมันใช้งานต่างกันอย่างไร ต่างกันที่การใช้งานครับ แบบ mill tooth นั่น ใช้ขุดหินที่มีความแข็งไม่มาก เพราะซี่ฟันมันทำจากเหล็ก carbon steel ที่เคลือบด้วย tungsten carbide แต่ insert bit ซี่ฟันมันทำมาจาก tungsten carbide ทั่งซี่ จึงขุดหินได้แข็งกว่า อีกทั้ง รูปทรงของซี่ tungsten carbide ก็มีหลากหลายกันไป ขึ้นกับความแข็งของหิน เช่น รูปทรงแบบ ลิ่ม (chisel) โคน(cone) โดม(Dome – ครึ่งวงกลม) แต่ล่ะรูปทรงของซี่ก็มีข้อเด่นข้อด้อยต่างกัน เช่น ทรงแบบลิ่ม จะคม ขุดได้เร็ว แต่จะเปราะทนแรงกดไม่ได้มาก แต่ทรงครึ่งวงกลม หรือ โดม นั้น จะทนแรงกดได้เยอะ แต่ไม่คม ก็นะ ได้อย่างก็เสียอย่าง ขึ้นกับว่าหินที่เราจะขุดนั้นเป็นอย่างไร
ลองกูเกิลคำว่า Roller cone bit ดูนะครับ ดูรูปเลยครับ เพียบ มีผ่าให้ดูกลไกภายในด้วย แต่ผมคงไม่เอามาอธิบายในนี้ เพราะชักจะเยอะไป
ก่อนจบ จำกลไกการขุดของหัวเจาะประเภทนี้ไว้นะครับ ว่าเป็นแบบ Crunching หรือ Hammering กด กระแทก เพราะหัวเจาะชนิดต่อไปจะมีกลกไกการขุดที่ต่างกัน ประสิทธิภาพการขุดและเทคนิคจึงต่างกันไปด้วย
Hybrid bit, Bi Center bit, Core bit และ Under reamer
https://nongferndaddy.com/special-bit/
One comment