รื้อถอนแท่นผลิต … แท่นผลิตก็เป็นสิ่งก่อสร้างประเภทหนึ่ง ที่สร้างมาแล้ว ใช้ประโยชน์แล้ว เมื่อหมดอายุการใช้งาน หรือ หมดประโยชน์ อันเนื่องจากแหล่งผลิตหมด หรือ ไม่คุ้มทุนที่จะผลิต (ด้วยปัจจัยอะไรก็ตาม) ก็ต้องมีการรื้อถอน หรือที่เรียกว่า decommissioning
ที่เรามักเรียกกันสั้นๆติดปากว่า decom (อ่าน ดี-คอม) นั่นแหละครับ มือใหม่ไปดูความหมายภาคภาษาอังกฤษกันครับ —> http://petrowiki.org/Offshore_decommissioning
แล้วนี่ก็ลิงค์ภาคภาษาไทยๆเกี่ยวกับเรื่องนี้ที่ผมเคยเม้าส์มอยเอาไว้ ตามไปอ่านปูพื้นกันได้ครับ ผมจะไม่เกริ่นซ้ำนะครับ เข้าประเด็นกันไปเลย
Decom คืออะไร – มารู้จัก Offshore decommissioning Masters degree กัน
หลักเกณฑ์ในการดำเนินงานรื้อถอนสิ่งติดตั้งในกิจการสำรวจและผลิตปิโตรเลียม
รื้อถอนแท่นผลิต
เรื่องของเรื่องที่ทำให้ผมแวะมาชวนคุยเรื่องนี้ก็คือว่า ผมบังเอิญได้อ่านรายงานฉบับหนึ่งของบ.ที่ปรึกษาเจ้าหนึ่งที่ชื่อ Wood Machenzie เขาทำรายงานเกี่ยวกับ อนาคตของการรื้อถอนแท่นฯนอกชายฝั่งทั่วโลกในอีก 10 ปีข้างหน้า
พี่ Wood Mac เอามูลค่าที่ใช้ในการรื้อถอนมาจัดอันดับกัน ตัวเลขมันมาสะกิดใจตรงอ่าวไทยเราติดอันดับ 5 เชียวนะครับ … หุหุ …
ผมก็ไม่รู้ล่ะนะครับว่า พี่ Wood Mac ไปเสกตัวเลขพวกนี้มาได้อย่างไร จริงๆผมก็ไม่ค่อยในน้ำหนักบ.ที่ปรึกษาพวกนี้มากเท่าไรในเชิงความแม่นยำ โดยมากก็จับแพะชนแกะมา แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ในมิติของ “แนวโน้ม” ของภาพใหญ่ๆ
เช่น ตัวเลข อาจจะไม่อลังการขนาดนี้ เพราะตัวเลขพวกนี้มันโดนปั้นมาโดยสมมุติฐานเยอะแยะ แต่แนวโน้มว่า อีก 10 ปี เรื่องนี้จะเป็นเรื่องใหญ่แน่ๆ อันนี้จริง
แถมพี่ Wood Mac ยังจัดอันดับอีกครับว่า รัฐบาลแต่ล่ะประเทศต้องไปมีเอี่ยวในค่ารื้อถอนเท่าไรตามระบบสัมปทานที่ถืออยู่
ในรายงานฉบับเต็มนั้น พี่ Wood Mac ได้พูดถึงประเด็นที่ว่า ใครควรจะจ่ายส่วนไหน อย่างไรบ้าง เอาไปหักจากต้นทุนการดำเนินงานตามสัญญาสัมปทานได้ไหม ได้แค่ไหน ในโลกเราตอนนี้มีกี่ระบบที่ใช้กันในเรื่องนี้ แต่ล่ะระบบมีข้อดีข้อเสียอย่างไร
ซึ่งผมอ่านแล้ว แฮ่ๆ มึนตึ๊บ เพราะไม่ได้จับเรื่อง petroleum fiscal term มาใช้ทำมาหากินมานาน สนิมขึ้น อีกทั้งไม่ค่อยมีเวลา ยุ่งๆ ก็เลยได้แค่อ่านข้ามไปข้ามมา
Download รายงานฉบับเต็ม Click –> Upstream decommissioning: where’s next and who pays?
แต่ประเด็นที่จะชวนคุยคือ มันเป็น อุปสรรค หรือ เป็นโอกาส สำหรับพวกมดงานตัวจ้อยๆอย่างพวกเรา
อุปสรรค หรือ โอกาส
จะว่าไปมันก็ขึ้นกับมุมมองน่ะครับ เรื่องนี้ทำให้ผมคิดถึงตัวอย่างระดับคลาสิกตัวอย่างหนึ่งที่เรียนวิชาการตลาดเบื้องต้น(ตอนสมัย ป.โท ที่ มธ.)
ผจก.บริษัทขายรองเท้าแห่งหนึ่ง อยากเปิดตลาดในแอฟริกา ก็เลยส่งเซลส์แมนไปสำรวจตลาด และ เพื่อให้ได้ข้อมูลที่เชื่อถือได้ ผจก.จึงส่งเซลส์แมนไปสองคนในเวลาไล่เลี่ยกัน โดยที่แต่ล่ะคนไม่ทราบว่ามีเพื่อนมาสำรวจตลาดเดียวกัน
คนแรกกลับมาเขียนรายงานว่า คนที่นั่นไม่ใส่รองเท้ากันเลย ไม่มีโอกาสทางการตลาดหรอก ไม่น่าจะขายได้
คนที่สองกลับมาก็เขียนรายงานคล้ายคนแรก คนที่นั่นไม่ใส่รองเท้ากันเลย ดังนั้น โอกาสทางการตลาดสูงมาก ต้องรีบมาตั้งโรงงาน จะได้เป็นเจ้าแรก
พวกเราก็คงเคยได้ยินตัวอย่างอะไรทำนองนี้
ผมว่านะ เรื่องการรื้อถอนเจ้าแท่นผลิตนี่ก็เหมือนกัน บางคนกลัวว่า เฮ้ย เดี๋ยวไม่มีงาน ไม่มีแท่นผลิตให้ทำงาน เพราะแท่นจะต้องน้อยลง
แต่บางคนมองว่า เฮ้ย โอกาสดีเลย เราทำงานบนแท่นผลิตอยู่แล้ว ลงทุนไปเรียนต่อคอร์สระยะสั้นๆอีกนิด จะได้จบมาเป็นคนไทยคนแรกๆที่เชี่ยวชาญเรื่องนี้จริงจัง เมื่อเวลามาถึง จะได้อัพค่าตัว
น้องๆหลานๆก็สามารถศึกษาเล่าเรียนเฉพาะทาง ดักหน้าไว้เลย เพราะไม่ว่าจะอย่างไร การรื้อถอนแท่นผลิตนี้มันมาแน่ๆ และ เยอะด้วย …
จริงๆแล้ว ถ้าจะทำกับแบบลูกทุ่งๆหรือมวยวัด ด้วยทัศนคติประมาณว่า สร้างได้ ก็ต้องรื้อเป็น แบบนั้นมันก็โอเคแหละ ลองผิดลองถูกกันไป เปิดตำราไปทำไป
แต่จริงๆแล้วมันมีหลายมิติ หลายเรื่องที่ต้องดูแบบเป็นองค์รวม (แอบไปแง้มหลักสูตรมาเม้าส์) เช่น เรื่องความปลอดภัย สิ่งแวดล้อม กฏหมายสิ่งแวดล้อม กฏหมายทางทะเล ประชาคม เทคโนโลยีด้านต่างๆที่เกี่ยวข้อง การนำเอาแท่นที่ถอดออกมาแล้วไปกำจัด วิธี และ ทางเลือกในการรื้อถอน ทางเลือกในการกำจัด หรือ จะเอาไปใช้ต่อได้อย่างไร ฯลฯ
เท่าที่ทราบ ที่ต่างประเทศ ตอนนี้ก็มีหลายที่เริ่มทะยอยเปิดสอนเรื่องนี้รองรับกันแล้ว ในเมืองไทยนั้นคงอีกพักใหญ่ๆ แต่การหาความรู้ความเข้าใจจากแหล่งข้อมูลออนไลน์มากมายสมัยนี้ ก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่ไม่เลวทีเดียว อีกทั้งในหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในบริษัทตัวเองนั้น ก็ไม่ควรมองข้าม
วารสารทางเทคนิคของวงการ เช่น IADC หรือ SPE ก็มักจะมีเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องมาตีพิมพ์เป็นระยะๆ ฟรีด้วย ขึ้นกับว่า พวกเราจะใส่ใจอ่านกันไหมเท่านั้น
อย่างองแงนะว่า มันเป็นภาษาอังกฤษ ขืนงองแง ลุงจะดุให้เลย ถ้าอ่านภาษาอังกฤษไม่ออกก็ยากนะ จะทำงานในวงการนี้ได้
ข่าวดีคือ เราเรียนเพิ่มเติมได้ ออนไลน์ ฟรี มากมาย เพิ่งอ่านข่าวเร็วๆนี้ว่า วินมอเตอร์ไซด์ ศึกษาเองจนเป็นล่าม แล้วตอนนี้ กลับบ้านไปเป็นครูสอนภาษาอังกฤษ … เขาทำได้ไง … แล้วเราล่ะ …
ของเก่าโดนรื้อโดนโล๊ะ ถ้าใต้ดินยังมีก๊าซให้ผลิตต่อไหว ก็ต้องมีแท่นใหม่มาตั้ง
ส่วนแท่นฯที่สร้างใหม่ก็คงเป็นแท่นที่มาพร้อมกับเทคโนโลยีทันสมัยมากมาย แท่นฯเก่า เทคโนโลยีเก่า ก็คงไปกับ คนงานแท่นฯรุ่นเก่า (ที่ไม่ยอมปรับตัว) ถ้าไม่ยอมปรับตัว แท่นฯใหม่ๆเหล่านี้ก็เป็นอุปสรรคกับอาชีพการงาน แต่ถ้าปรับตัวรับ แท่นฯใหม่ๆ เทคโนโลยีใหม่ๆ ก็จะเป็นโอกาสของเรา
คิดเสียว่า ยังไงมันมาแน่ๆ อายุงานเราก็ยังเหลือพอจะได้เจอกับมัน เราเตรียมตัว ฝึกทักษะเรารับมัน จะไม่ดีกว่าหรือ
โลกเรามันก็หมุนไป เทคโนโลยีในงานของเรา มันก็หมุนตาม มดงานตัวจ้อยอย่างเรา จะรอให้หลุดวงโคจร หรือ จะปรับทักษะเรา เรียนรู้ และ หมุนไปกับโลก กับงานของเรา …