เจาะชีวิตคนบนแท่น ตอนที่ 7 ผู้หญิงบนแท่น (แท่นผลิตเราน่าอยู่ขึ้นเยอะเลย)

• Facebook
• Twitter
• Line

เจาะชีวิตคนบนแท่น ตอนที่ 7 ผู้หญิงบนแท่น – ข่าว

เจาะชีวิตคนบนแท่น ตอนที่ 7 ผู้หญิงบนแท่น

ตอนที่ผมเริ่มทำงานใหม่ๆราวปี 1989 งานบนแท่นขุดเจาะฯ หรือ แท่นผลิตนอกชายฝั่ง มีแต่ผู้ชายทำเท่านั้นจริงๆ ทั้งๆที่ไม่ได้มีกฏอะไรเขียนไว้เป็นลายลักษณ์อักษรในตอนประกาศรับสมัครงานว่า รับเฉพาะผู้ชาย เพราะถ้าทำแบบนั้นในหลายประเทศจะผิดกฏหมายเรื่องการแบ่งแยกกีดกัน

ถึงกระนั้นก็ตาม โดยธรรมชาติของอุตสาหกรรม และ สภาพแวดล้อม ทั้งทางกายภาพ ความไม่พร้อม ของหน้างาน เทคโนโลยี ฯลฯ รวมไปถึง ทัศนคติ การรับรู้ การยอมรับในสังคม และ อื่นๆ อีกมากมาย เป็นตัวกลั่นกรองโดยอัตโนมัติ ทำให้ไม่มีผู้หญิงอยากจะสมัครมาทำงานบนแท่นขุดเจาะฯ หรือ แท่นผลิต

ปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นมันก็เป็นไปตามหลักเหตุปัจจัยนั่นแหละครับ ไม่ได้มีใครไปบังคับ หรือจงใจให้เป็นไป เหมือนมี “มือที่มองไม่เห็น” ทำให้มันเป็นอย่างนั้น

…. และก็เหมือนหลายๆอย่างในหลายๆอุตสาหกรรมที่เปลี่ยนแปลงไป อุตสาหกรรมของเราก็เช่นกัน

คนที่เข้ามาทำงานมีการศึกษามากขึ้น ไม่ใช่มาทำเพราะต้องทำ เหลือเลือกมาจากงานอื่น ทำอะไรไม่ได้แล้ว หลุดเข้ามาเป็นกรรมกร แล้วไต่เต้าขึ้นมา ฯลฯ อย่างที่เราเรียกกันว่า “oil field trash” แปลกันตรงๆก็คือเปรียบพวกเราในยุคนั้น(โดยเฉพาะที่ทำงานแท่นเจาะบนบกในอเมริกา)ว่าเป็นพวกคนงานขยะ กากๆ ไร้การศึกษา บ้ากำลัง

นั่นก็ปัจจัยหนึ่ง ส่วนหนึ่งก็เป็นเรื่องทางวิทยาการ และ เทคโนโลยีจักรกล การก่อสร้าง การสื่อสาร แท่นมีขนาดใหญ่มากขึ้น พอที่จะมีห้อง และ สิ่งอำนวยความสะดวกที่ตอบโจทย์การอยู่ร่วมกันของผู้หญิง กับ ผู้ชาย เทคโนโลยีเครื่องทุ่นแรงต่างๆเข้ามาช่วย ทำให้ผู้หญิงทำงานต่างๆที่แต่ก่อนต้องใช้กล้ามเนื้อผู้ชายเท่านั้น รวมไปถึงระบบระเบียบเรื่องความปลอดภัยที่เข้ามามีบทบาทอย่างมากขึ้นตลอดเวลาที่ผ่านมา

ขอยกตัวอย่างง่ายๆที่พอเห็นได้ชัดๆ ในสมัยก่อนนั้นแท่นขุดเจาะฯมีขนาดเล็ก เนื่องจากปิโตรเลียมยังมีอยู่เยอะ ไม่ต้องขุดกันลึก ไม่ต้องถ่อไปขุดที่ไหนไกลๆ น้ำลึกๆ เครื่องทุ่นแรงก็ไม่เยอะ ยังใช้แรงงานคนถึกๆกันเป็นหลัก ห้องหับส่วนพักอาศัยจึงต้องแบ่งๆกันอยู่แบบห้องล่ะ 4 – 6 คน เตียงเรียงกันเป็นแบบเป็นโรงนอนทหาร หรือ แบบที่พักรวมแล้วเวลาเราไปเที่ยวแบบประหยัด แน่นอนว่าต้อง ใช้ห้องน้ำ และ อื่นๆ ร่วมกัน

ถ้าจะให้ผู้หญิง 1 – 2 คน ลงไปทำงานบนแท่นขุดเจาะฯก็จะต้องกันห้องไว้ให้ 1 ห้อง เพราะจะให้ไปนอนรวมกับผู้ชายก็ยังไงอยู่ ซึ่งเท่ากับต้องเสียเตียงไป 3 – 5 เตียง และ ห้องน้ำแยกส่วนตัวก็ไม่มี ก็ต้องไปใช้ห้องน้ำของ company man เกิดความไม่สะดวกในทางปฏิบัติ เป็นต้น

เรื่องการเปิดกว้างทางความคิด การเรียกร้องสิทธิ การรณรงค์เรื่องความเท่าเทียมกันในการทำงาน และ โอกาสของผู้หญิงในวงกว้างในงาน หรือ อุตสาหกรรมอื่นๆ ก็มีผลกับการเปลี่ยนแปลงในด้านนี้ของอุตสาหกรรมของเรา

การเปลี่ยนแปลง

ผมได้เห็นการเปลี่ยนแปลงเหล่านี้มาในช่วงไม่ถึง 20 ปีดีนัก จากวันที่ผมเริ่มทำงาน เรียกว่าไม่มีผู้หญิงเลย ค่อยเขยิบๆมาทีล่ะนิดๆ จากตำแหน่งสูงๆบนแท่นที่ต้องการความเป็นวิศวกรรมมากๆ ไล่ๆลงมาจนถึงระดับช่างเทคนิค และ ในครัว และ งานดูแลที่พักอาศัย การกินการอยู่ อย่างในปัจจุบัน

การเปลี่ยนแปลงก็ได้ไล่ไปจาก บ.น้ำมันยักษ์ใหญ่ และ บ. services ในแทบทะเลเหนือโดยเฉพาะฝั่งสแกนดิเนเวีย ที่พัฒนาเรื่องการให้โอกาสผู้หญิงเป็นส่วนแรกๆของอุตสาหกรรม ไล่มาเรื่องๆจนถึงอเมริกา ยุโรป เอเชีย และ ตะวันออกกลาง จนทุกวันนี้เป็นเรื่องปกติไปแล้ว ไม่ต้อง อู้หู อ้าหา จุ๊ปาก เป็น talk of the town เหมือนก่อน

ท้าวความมาเยอะเลย กลับมาที่คลิปเรา …

ในส่วนของงานผู้หญิงบนแท่นผลิตบงกชใต้ ผมก็คงไม่มีอะไรจะเพิ่มเติม เพราะว่าผู้จัดทำรายการก็ได้พูดถึงไปเกือบทุกๆมุมแล้ว

แต่ที่อยากจะเสริมก็คือ งานผู้หญิงบนแท่นผลิตนั้น มีมากกว่าที่ได้นำเสนอไปในคลิปนะครับ เยอะมาก ทั้งระดับช่างเทคนิค ช่างซ่อมบำรุง งานส่วนที่พักอาศัย งานครัว ฯลฯ เพราะผมมองไม่เห็นว่า บนแท่นผลิตจะมีอะไรที่ขัดขวาง หรือ เป็นข้อจำกัดให้ผู้หญิงทำได้ เพราะแท่นผลิตนั้นโรงงานเราดีๆนี่เอง ทุกอย่างมีเครื่องทุ่นแรงมาใช้หมด อะไรที่เกินกำลังผู้หญิง ก็มีเครื่องทุ่นแรงช่วยทั้งนั้น เพราะเป็นส่วนหนึ่งของความปลอดภัยในการทำงาน

งานอะไรที่ผู้หญิงทำที่โรงงาน โรงแยกก๊าซ โรงงานปิโตรเคมี ตามนิคมอุตสาหกรรมต่างๆ งานบนแท่นบงกชใต้ก็ไม่ได้ต่างกัน แค่โรงงานมันถูกยกไปอยู่กลางทะเลเท่านั้นเองครับ

ซึ่งในแง่นี้จะต่างกับแท่นขุดเจาะฯเล็กน้อย เพราะงานแท่นขุดเจาะยังมีงานบางส่วนที่จำเป็นต้องอาศัยกำลังกล้ามเนื้อที่เป็นข้อจำกัดทางกายภาพของผู้หญิงจริงๆ ถึงแม้จะมีเครื่องทุ่นแรงเยอะมากแล้วก็ตาม เช่น งานกรรมกรแท่นพื้นที่แท่นขุด (roughneck บน rig floor) บนดาดฟ้าแท่น (roustabout บน main deck) บนเสากระโดงปั้นจั่น (derrickman บน monkey board) หรือ งานที่ต้องใช้แรงงานมากหน่อย เช่น operator ของงาน ทดสอบหลุม (well testing), ปั๊มซีเมนต์ (cementing) และ wellhead เป็นต้น

งานแท่นขุดเจาะฯนั้น มันคืองานกรรมกรก่อสร้างดีๆนี่เอง มันย่อม หนัก เลอะ อึด และ ถึกๆ ควายๆ มากกว่างานโรงงานที่ทุกอย่างสร้างมาเสร็จแล้ว แล้วบริหารจัดการทางเทคนิคให้โรงงานที่ว่านั้นผลิตสิ่งที่ควรผลิต ตามคุณภาพที่ตกลงกันไว้ ในปริมาณที่ตกลงไว้ โดยใช้เงินให้น้อยที่สุด อุบัติเหตุ และ หยุดผลิตน้อยสุด หรือ ไม่มีเลย

งานบนแท่นขุดเจาะฯเหล่านี้ก็มีความเลอะแบบสุดๆมากๆ แบบที่ผู้หญิงรับได้ยาก รู้ว่างานหนัก เหนื่อย อดหลับอดนอน เนี้ยพวกเธอไม่หวั่น แต่ถ้าต้องเลอะ หน้าเปื้อน หรือ เนื้อตัว ชุดหมี ชุดชั้นนอกชั้นใน หมักไปด้วยน้ำโคลน ซีเมนต์ทั้งเหลวๆและผงๆ จารบี ฯลฯ วันล่ะ 12 ชม. แทบทุกวัน เป็นเวลา 21 วันติดๆกัน

นึกถึงงานก่อสร้าง ถนน สะพาน เขื่อน รถไฟฟ้า รถใต้ดิน แต่มันไปอยู่ในทะเล …. อารมณ์ประมาณนั้น

ทั้งมือทั้งหน้าจะกร้านชนิดที่ว่ากระดาษทรายเรียกพี่เลย เพราะทั้งน้ำโคลน และ ซีเมนต์มันมีทั้งน้ำมัน สารเคมี เศษหินละเอียดๆ ฯลฯ แต่ละอย่างไม่เป็นมิตรกับผิวหนังเราเท่าไร ถึงแม้ว่าจะมีอุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (PPE – Personal Protective Equipment) แบบจัดเต็มกันแล้วก็ตาม แบบนี้สาวๆมักจะรับกันยากหน่อย โลชั่น หรือ ครีมวิเศษที่ไหนก็เอาไม่อยู่

นอกจากงานที่ต้องใช้แรงงานกล้ามเนื้อพวกนี้ (labor intensive) ผมคิดว่าไม่มีข้อจำกัดอะไรสำหรับผู้หญิง ซึ่งผมก็เห็นกับตามาแล้วว่าผู้หญิงทำได้หมดทั้งฝั่ง บ.service และ ฝั่ง บ.น้ำมัน แต่ก็แน่นอนว่า พวกเธอต้องทำงานหนักมากกว่าผู้ชายในการพิสูจน์ความรู้ความสามารถมากเป็นพิเศษกับบางคนที่ยังมีอคติเรื่องแบบนี้

แต่ก็เป็นข่าวดีว่า อคติเหล่านี้ก็กำลังโดนกลืนหายไปตามกาลเวลา ตามรุ่นๆอายุขัยกันไป 555

กลายเป็นว่าตอนนี้ผมชวนคุยแต่เรื่องแท่นขุดเจาะฯ ไม่ค่อยได้คุยเรื่องงานผู้หญิงบนแท่นผลิตฯเท่าไร เพราะมันก็คล้ายๆกับงานโรงงานต่างๆ ที่ผู้หญิงก็ทำงานอยู่ท่ามกลางผู้ชายเป็นร้อยๆอยู่แล้ว การพิสูจน์ตัวเอง ความเป็นมืออาชีพ ความเป็นวิศวกร ก็จะถูกท้ายทาย ด้วยคนรุ่นหนึ่ง ประเภทหนึ่ง เป็นธรรมดาไม่ว่าจะโรงงานบนบกหรือในทะเล

สรุปว่าอุตสาหกรรมนี้ พ.ศ.นี้ เรายินดีต้อนรับสาวๆนะจ๊ะ มากันเลย มากันเยอะๆน้าาาาา 🙂

• Facebook
• Twitter
• Line