Under the ground EP7 จากใต้พื้นพิภพ ตอนที่ 7 วิชาตัวเบา

• Facebook
• Twitter
• Line

Under the ground EP7 จากใต้พื้นพิภพ ตอนที่ 7 วิชาตัวเบา – น้ำมันเรามีหนัก มีเบา เราทำให้หนักได้ เบาได้

ในตอนนี้เราก็จะมาว่ากันด้วยเรื่องของเจ้าก๊าซตัวดีนี้กันต่อ แต่เราจะพูดถึงในแง่อันเป็นประโยชน์ของมันบ้าง

Under the ground EP7

จากใต้พื้นพิภพ ตอนที่ 7 วิชาตัวเบา

ในตอนนี้เราก็จะมาว่ากันด้วยเรื่องของเจ้าก๊าซตัวดีนี้กันต่อ แต่เราจะพูดถึงในแง่อันเป็นประโยชน์ของมันบ้าง

โดยส่วนใหญ่แล้ว สาเหตุที่น้ำมันดิบไม่สามารถไหลขึ้นมาถึงปากหลุมได้ ก็เพราะความดันในแหล่งกักเก็บลดลงต่ำ และน้ำมันที่อยู่ที่ก้นหลุมไม่มีก๊าซผสมอยู่ในปริมาณที่เพียงพอที่จะทำให้น้ำมันดิบนั้นเบาพอที่จะพาตัวของมันเองขึ้นมาให้ถึงปากหลุมได้

พูดถึงตรงนี้ก็ขอทำความเข้าใจกันเสียก่อนเลยว่า น้ำมันดิบเปล่าๆในปริมาณที่เท่ากับน้ำมันดิบที่มีก๊าซผสมอยู่ด้วยนั้น อย่างหลังจะมีความเบากว่ามาก

คุณคงยังจำคำว่า Artificial Lift หรือ “การช่วยยก” ที่เราเคยพูดถึงกันเมื่อ 2 – 3 ตอนก่อนนี้ได้ การช่วยยกในที่นี้หมายถึงวิธีการต่างๆ ที่เราจะช่วยให้น้ำมันดิบจากก้นหลุมนั้น เดินทางขึ้นมาสู่ปากหลุมให้จงได้นั่นเอง

วิธีการที่เรานิยมใช้กันมากที่สุดในกระบวนการทำ Artificial Lift ก็คือ การช่วยให้น้ำมันดิบในหลุมเบาตัวขึ้น โดยเอาก๊าซผสมเข้าไปในน้ำมันดิบ แล้วเราก็เรียกวิธีการช่วยยกแบบนี้ว่า การทำ Gas Lift ไงครับ (หรือจะเรียกว่าวิชาตัวเบาก็ยังได้)

ในกระบวนการทำ Gas Lift ของเรานั้น เราจะแยกก๊าซส่วนหนึ่งออกมาจากก๊าซที่เดินทางมาพร้อมกับน้ำมัน แล้วนำมาอัดให้เป็นก๊าซความดันสูง จากนั้นก็ส่งก๊าซความดันสูงนี้ไปตามหลุมต่างๆที่ต้องการจะทำ Gas Lift

ณ.หลุมที่เราจะทำ Gas Lift นั้น ก๊าซก็จะถูกส่งผ่านลงไปในช่อง Annulus ซึ่งเป็นช่องว่างระหว่าท่อผลิต (Production Tubing) กับ ท่อกรุ (Casing) ลงไปยังก้นหลุม ก๊าซที่เราอัดลงไปในหลุมนี้ เราจะส่งไปให้ลึกที่สุดเท่าที่จะลึกได้ และ ที่จุดที่ลึกที่สุดนี้ก๊าซก็จะผ่านช่องเล็กๆเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณเท่าดินสอ เราเรียกว่า Gas Lift Valve เข้าไปในท่อผลิต

ขนาดของช่องเล็กๆกับความดันของก๊าซจะเป็นตัวควบคุมปริมาณก๊าซว่าจะให้เข้าไปผสมกับน้ำมันในท่อผลิตมากน้อยสักเท่าใด

แต่ก็ต้องจำไว้อย่างหนึ่งว่า การปล่อยก๊าซเข้าไปในท่อผลิตมากๆ ก็มักจะให้ผลเสียมากกว่าผลดี (เพราะเรารู้มาแล้วว่าก๊าซนี่ชอบซิ่ง)

เมื่อก๊าซเข้าไปในท่อผลิตและรวมตัวกับน้ำมันดิบแล้ว ก็จะทำให้น้ำมันดิบนั้นเบาตัวขึ้น ทีนี้พอน้ำมันดิบเบาขึ้น ก็ไม่จำเป็นต้องใช้แรงดันมากมายนักที่จะดันให้น้ำมันดิบเดินทางขึ้นมาสู่ปากหลุม

ยิ่งไปกว่านั้นก๊าซที่เราอัดลงไปนี้ ถ้ายิ่งลงไปผสมกับน้ำมันได้ลึกเท่าไรก็ยิ่งจะทำให้น้ำมันในท่อที่จะถูกดันขึ้นมาเบาได้มากขึ้นเท่านั้น

(อ่านเพิ่มเติมได้ที่ DeepLift – นวัตกรรม – วิศวกรไทย – ได้รับสิทธิบัตรจากประเทศสหรัฐอเมริกา – พี่นก)

แต่ในบางหลุมนะครับ พอเราขุดลงไปแล้ว นอกจากจะเจอน้ำมัน เรายังเจอชั้นหินที่มีแต่ก๊าซอย่างเดียวอีกด้วย (หรือบางทีมีก๊าซซะเยอะแต่มีน้ำมันอยู่นิดเดียว) เราก็จะใช้ก๊าซจากชั้นหินนี่แหละมาใช้ทำ Gas Lift กับน้ำมันที่อยู่ในชั้นหินอื่นๆในหลุมเดียวกัน เราเรียกการทำ Gas Lift โดยใช้ก๊าซจากภายในหลุมเดียวกันนี้ว่า Fluid Lift ซึ่งก็คือวิชาตัวเบาที่ว่าเหมือนกัน (แต่คนล่ะสำนักเท่านั้นเอง)

Artificial lift refers to the use of artificial means to increase the flow of liquids, such as crude oil or water, from a production well. Generally this is achieved by the use of a mechanical device inside the well (known as pump or velocity string) or by decreasing the weight of the hydrostatic column by injecting gas into the liquid some distance down the well.

A newer method called Continuous Belt Transportation (CBT) uses an oil absorbing belt to extract from marginal and idle wells.

Artificial lift is needed in wells when there is insufficient pressure in the reservoir to lift the produced fluids to the surface, but often used in naturally flowing wells (which do not technically need it) to increase the flow rate above what would flow naturally. The produced fluid can be oil, water or a mix of oil and water, typically mixed with some amount of gas.

• Facebook
• Twitter
• Line