Under the ground EP6 จากใต้พื้นพิภพ ตอนที่ 6 ซิ่งทางหลวง

• Facebook
• Twitter
• Line

Under the ground EP6 จากใต้พื้นพิภพ ตอนที่ 6 ซิ่งทางหลวง – ในการอธิบายถึงการไหลของน้ำมันดิบและก๊าซจากก้นหลุมขึ้นมาสู่ปากหลุมตามท่อผลิตนั้น

ถ้าจะนำมาเปรียบเทียบกับการขับรถบนทางหลวงเห็นจะช่วยทำให้เข้าใจได้ง่ายขึ้น …

Under the ground EP6

จากใต้พื้นพิภพ ตอนที่ 6 ซิ่งทางหลวง

ในการอธิบายถึงการไหลของน้ำมันดิบและก๊าซจากก้นหลุมขึ้นมาสู่ปากหลุมตามท่อผลิตนั้น ถ้าจะนำมาเปรียบเทียบกับการขับรถบนทางหลวงเห็นจะช่วยทำให้เข้าใจได้ง่ายขึ้น

ลองคิดดูนะครับว่า เวลาคุณขับรถอยู่ ถ้าหากคุณซิ่งล่ะก็ … แน่นอน คุณอาจจะถึงที่หมายเร็วกกว่าคลานเป็นเต่าเป็นแน่แท้

แต่ … คุณก็รู้อยู่แก่ใจล่ะนะครับว่า ยิ่งซิ่งมากเท่าไรก็ยิ่งเปลืองน้ำมันมากเท่านั้น ในการผลิตน้ำมันก็เช่นกัน ถ้าหากเราเร่งอัตราการผลิตมากเกินไป เราก็จะสูญเสียพลังงานในการขับดันจากแรงเสียดทานระหว่างน้ำมันกับท่อไปมากเช่นกัน

แต่ที่ร้ายแรงกว่านั้นก็คือ ก๊าซที่เราผลิตมาพร้อมกับน้ำมันเนี่ย บางทีก็ทำตัวเป็นอันธพาลเหมือนกัน โดยเฉพาะถ้ามีก๊าซมากเกินไป แล้วก๊าซเยอะๆพวกนี้จะมาจากไหนได้ ก็จากเพื่อนบ้านที่มีชื่อว่าคุณ Gas Cap และจากก๊าซแอบแฝง (Dissolved Gas) ที่เราเคยพูดถึงในตอนก่อนๆไงล่ะครับ

ท่านคงพอจะจำได้ว่าสมัยเด็กๆนั้น คุณครูวิชาวิทยาศาสตร์เคยสอนว่า เมื่อความดันลดลง ก๊าซก็จะขยายตัวขึ้น แต่เนื่องจากที่ก้นหลุมมีความดันสูงมาก ตอนที่ก๊าซพวกนี้ยังอยู่ที่ก้นหลุม ก็าซพวกนี้จึงมีขนาดเป็นแค่ฟองอากาศเล็กๆเท่านั้นเอง

แต่พอเวลาที่มันไต่ขึ้นมาตามท่อผลิต ซึ่งเมื่อยิ่งสูงขึ้น(ใกล้ปากหลุมมากขึ้น – พี่นก)ความดันก็ยิ่งลดลง ก๊าซพวกนี้ก็จะค่อยๆขยายตัวกันขึ้น

ทีนี้พอแต่ล่ะฟองต่างก็ทำตัวโตขึ้น มันก็จะรวมตัวร่วมแก๊งค์กันเป็นลูกใหญ่โตคับท่อขึ้นไปอีก แล้วเจ้าก๊าซลูกโตๆพวกนี้จะเบียดเสียดกันอยู่ในท่อผลิต เจ้าน้ำมันที่น่าสงสารก็จะถูกเบียดติดข้างผนังท่อผลิตต้องพยายามแทรกตัวขึ้นมา ไม่งั้นอาจจะถึงขนาดกระจายเป็นละอองลอยอยู่ในฟองก๊าซเข้าไปโน่น

ที่แย่ไปอีกก็คือว่า พวกก๊าซเนี้ย นอกจากทำตัวโตขึ้นแล้ว ก็ยังจะวิ่งเร็วกกว่าน้ำมันดิบอีกซะด้วย พอฟองก๊าซที่กำลังเพิ่มขึ้นทั้งปริมาณและปริมาตร แถมยังแข่งกันขึ้นมาสู่ปากหลุม น้ำมันดิบผู้น่าสงสาสรก็ไม่มีปัญญาไปแก่งแย่งเบียดเสียดหาช่องทางที่จะโผล่ขึ้นมาข้างบนได้

ในกรณีนี้ แทนที่เราจะผลิตน้ำมันได้วัยนล่ะปี๊บ ก็อาจจะได้แค่กระป๋องนม หรือ ถ้าอาการหนักมาก อาจจะไม่ได้สักกะหยดหนึ่งเลย ทั้งนี้ทั้งนั้น ก็เนื่องมาจากการที่เราผลิตก๊าซออกมามากเกินไปนั่นเอง

Dissolved gases may become supersaturated due to a number of natural and human causes (Weitkamp and Katz, 1980; Colt, 1986).

Well water or spring may contain high concentrations of nitrogen, argon, and carbon dioxide and little oxygen. Water falling over dams or waterfalls can result in lethal concentrations of dissolved gases by entrainment of air bubbles. In culture systems, air leaks on the suction side of a pump or the use of some types of aeration can produce lethal levels of gas supersaturation.

The heating of water or mixing of waters of different temperatures can also produce gas supersaturation. Photosynthesis can produce high concentrations of oxygen that are lethal in some conditions.

Gas Cap Drive Mechanism

Some reservoirs have a gas cap, which provides energy from gas expansion to help production from a wellbore; therefore, this is called “gas cap drive”. When oil is being produced, the gas cap expands and pushes oil downwards to a producing well.

For this type of drive mechanism, it is imperative to keep gas within a reservoir as long as possible since it is an excellent energy source of the reservoir. Wells which are drilled into a high structure area where the gas cap is located must be closely monitored because this well will have more of a chance to produce gas.

When reservoir pressure declines, free gas will come out of a solution. If a well has good vertical permeability and the production rate is quite low, free gas will migrate and accumulate with an existing gas cap. This is an additional energy source to help production and ultimate recovery will improve.

However, if a well produces at a high rate, free gas will be produced with oil and gas oil ratio (GOR) will go up; therefore, a well loses expansion energy from gas and the ultimate recovery will not be as high as it should be.

Furthermore, with a high flow rate, gas will flow quickly into the oil because it has much lower viscosity than oil. So, this will create a situation called “gas fingering.”

For the gas cap drive, declining in production rate and reservoir pressure are slower than solution gas drive and ultimate oil recovery from this drive is around 20% – 40%.

Gas Cap Drive Mechanism

• Facebook
• Twitter
• Line